Dziś w dobie internetu, smartfonów, tabletów i pokemonów (?) nie wyobrażamy sobie świata bez stron internetowych, aplikacji mobilnych czy programów komputerowych. Jeszcze kilkanaście lat temu kupno wszelkiego rodzaju oprogramowania oznaczało wypad do sklepu komputerowego, znalezienie odpowiedniego pudełka z płytą CD lub DVD, włożenie dysku do napędu i instalację programu czy też gry na naszym komputerze. Dziś wiele firm korzysta z łatwiejszych rozwiązań dystrybucji oprogramowania, tzw. SaaS. I choć nie jest to zjawisko nowe, bowiem istniało już w latach 90-tych ubiegłego wieku, to jednak dopiero teraz, wraz z powszechnością internetu stało się niezwykle popularne.
Czym jest tajemniczy SaaS?
Zwrot SaaS jest skrótem od angielskiego zwrotu Software as a Service, co w wolnym tłumaczeniu oznacza „oprogramowanie jako usługa”. Polega na udostępnianiu zdalnie, w tzw. chmurze obliczeniowej oprogramowania za pośrednictwem internetu. Innymi słowy producent umieszcza oprogramowanie na własnych serwerach, a następnie udostępnia je użytkownikom. Tym samym aplikacja czy też program nie jest w całości uruchamiana z komputera użytkownika, a jedynie dzięki interfejsowi użytkownik ma możliwość jej obsługi bez konieczności instalacji na własnym komputerze.
Czy SaaS jest lepszy od starego modelu dystrybucji?
Model SaaS ma inną charakterystykę od standardowego, co ma swoje zalety jak i wady – w zależności od rodzaju potrzeb klienta lepiej może sprawdzić się u niego pierwszy lub drugi model. W poniższej tabeli prezentujemy podstawowe różnice pomiędzy nimi:
Dla kogo SaaS, a dla kogo ASP?
Z powyższego porównania można wyciągnąć wniosek, jeżeli potrzebujemy wyszukanego systemu do obsługi informatycznej niestandardowego procesu, który będziemy chcieli samodzielnie utrzymywać i dostosowywać do zmiennych warunków – jak najbardziej korzystniejszym dla nas modelem będzie ASP.
Z kolei gdy chcemy zinformatyzować standardowy proces w firmie, z którego korzystają setki innych przedsiębiorstw (np. fakturowanie, windykację, kontakt z klientem z poziomu strony internetowej) dużo tańszym, a przede wszystkim prostszym rozwiązaniem dla naszej firmy okaże się model SaaS.
Zalety i wady systemów
Aplikacje SaaS są konstruowane w sposób intuicyjny, główną zaletą tego modelu jest natychmiastowa możliwość rozpoczęcia pracy w systemie bez konieczności długiego wdrażania systemu, zakupu sprzętu etc. Ponadto możemy ograniczyć dział IT w zasadzie do zera lub jednego pracownika – resztę pracy w tym wsparcie techniczne wykonuje za nas zespół dostawcy oprogramowania. Istotną zaletą oprogramowania SaaS jest również dostęp do bezpłatnych, automatycznych aktualizacji aplikacji.
Z drugiej strony ASP jest dużo bardziej zaawansowane i może być dostosowane dla naszych szczególnych potrzeb – oczywiście wiąże się to z dużo wyższymi kosztami, jednak niewiele jest aplikacji SaaS, które mogą obsłużyć bardzo skomplikowane procesy produkcyjne i technologiczne.
Oba systemy mają też oczywiście swoje słabe strony. Poszukując wad systemu SaaS jako najważniejsze wymienić można np. uzależnienie od łącza internetowego – brak połączenia z internetem wyklucza możliwość korzystania z oprogramowania SaaS. Drugą istotną wadą wymienianą z perspektywy klienta jest kwestia obawy o bezpieczeństwo danych firmy – wszelkie dane firmy fizycznie znajdują się na serwerach dostawcy. Ten fakt nie koniecznie musi być uznawany za wadę i zagrożenie – przede wszystkim zależy to od zaufania do dostawcy oprogramowania oraz stosowanych przez niego zabezpieczeń. Warto w tym miejscu podkreślić, że z uwagi na rodzaj prowadzonej działalności dostawcy SaaS mają często dużo lepsze i bardziej rygorystyczne zabezpieczenia niż serwery w zwykłych firmach. Paradoksalnie zatem nasze dane mogą być bardziej bezpieczne u dostawcy niż na naszych własnych serwerach. Ostatnią słabą stroną jaką wymienimy będzie ograniczony wpływ użytkownika na kształt i funkcjonalność aplikacji – najczęściej użytkownik może dostosować interfejs aplikacji do własnych potrzeb, jednak nie ma możliwości zmiany funkcjonowania systemu.
Wady systemu ASP to przede wszystkim kosztochłonność, długi okres wdrażania, a następnie duże nakłady pracy przy serwisowaniu i ewentualnej rozbudowie systemu.
Podsumowanie
Jak widać z powyższego porównania i wymienionych cech charakteryzujących oba systemy – każdy powinien samodzielnie przeanalizować i dopasować model zarządzania oprogramowaniem wedle własnych potrzeb. Zdecydowaną przewagę SaaS osiąga przy okazji czynności, zagadnień powtarzalnych w wielu przedsiębiorstwach. Wydaje się, że SaaS ma dużo więcej zalet niż wad. Oczywiście w konkretnych przypadkach taka forma „wynajmu” oprogramowania może okazać się niewystarczająca, jednak na dzień dzisiejszy to właśnie SaaS stanowi przyszłość rynku IT
