W 2003 roku został w Polsce wprowadzony system Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych (DSPW). System został opracowany przez Ministerstwo Finansów przy wsparciu Narodowego Banku Polskiego oraz środowiska bankowego. Przyjęcie nowego systemu miało na celu minimalizację kosztów obsługi długu publicznego poprzez poprawę płynności, zwiększenie efektywności i przejrzystości rynku Skarbowych Papierów Wartościowych.
Wprowadzenie nowego systemu DSPW ukształtowało nową organizację systemu sprzedaży i obrotu Skarbowymi Papierami Wartościowymi (SPW). Dealerzy SPW otrzymali przywilej i wyłączne prawo do nabywania SPW w ramach przetargów w celu ich dalszej redystrybucji w obrocie wtórnym. O status DSPW mogą ubiegać się wyłącznie polskie banki i podmioty zagraniczne, które poddadzą się procedurze selekcyjnej i spełnią wymogi określone w „Regulaminie pełnienia funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych”.
Zgodnie z Regulaminem do obowiązków DSPW należy przede wszystkim:
- uczestnictwo w przetargach sprzedaży obligacji skarbowych organizowanych przez NBP w imieniu Ministra,
- nabywanie minimalnego, określonego na dany rok kalendarzowy, procentowego udziału w łącznej ważonej wartości nominalnej Skarbowych Papierów Wartościowych sprzedanych w przetargach sprzedaży, przetargach uzupełniających, przetargach zamiany i przetargach bonów skarbowych w danym okresie konkursowym; Wagi dla SPW wynoszą odpowiednio:
o 0,5 dla SPW o terminie wykupu do 4 lat,
o 1,5 dla SPW o terminie wykupu równym i dłuższym niż 4 lata; - uczestnictwo w Fixingach Skarbowych Papierów Wartościowych,
- kwotowanie Skarbowych Papierów Wartościowych poprzez podawanie cen kupna i sprzedaży, zgodnie z zasadami obowiązującymi na Rynku elektronicznym.
Ponadto DSPW działają na rzecz promowania rynku skarbowych papierów wartościowych, stale poszerzają bazę inwestorów nabywających SPW i współpracują z Ministrem Finansów w budowie przejrzystego, płynnego i efektywnego rynku SPW.
Do najważniejszych uprawnień DSPW zaliczyć można posiadanie wyłączności na składanie ofert w przetargach zgodnie z zasadami Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie warunków emitowania obligacji skarbowych oferowanych w sprzedaży hurtowej. Poza tym Dealerzy posiadają wyłączność lub preferencyjne warunki w zakresie przeprowadzania indywidualnych operacji z Ministrem dotyczących m.in.: transakcji warunkowych typu repo oraz buy-sell back, transakcji związanych z emisjami prywatnymi lub zagranicznymi oraz transakcji zabezpieczających.
Regulamin określa także obowiązki i uprawnienia Ministra Finansów, do których należą m.in.:
- sporządzanie wykazów emisji bazowych oraz wykazów SPW objętych Fixingiem i publikacji tych informacji co najmniej raz w roku,
- sporządzanie kalendarza emisji SPW na przyszły rok kalendarzowy,
- przeprowadzanie przetargów za pomocą systemu elektronicznego,
- podawanie wyników przetargów,
- organizacja spotkań z DSPW w razie wystąpienia problemów merytorycznych lub organizacyjno-technicznych związanych z funkcjonowaniem i organizacją rynku Skarbowych Papierów Wartościowych i systemu DSPW, oraz w celu omawiania polityki emisyjnej i sytuacji na rynkach finansowych.
Ponadto Minister Finansów posiada uprawnienia do organizacji konkursu, w którym biorą udział podmioty ubiegające się o funkcję DSPW. Każdy z kandydatów podlega ocenie okresowej, dokonywanej w kolejnych okresach konkursowych. Zasady przyznawania punktacji zostały opisane szczegółowo w §15 Regulaminu pełnienia funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych. Minister ogłasza ranking Kandydatów w formie komunikatu po dokonaniu oceny okresowej, oceny rocznej oraz po każdorazowej zmianie listy podmiotów, z którymi zostały zawarte umowy o pełnienie funkcji DSPW. Umowy z Kandydatami, którzy osiągnęli największą liczbę punktów w ocenie rocznej, są zawierane na okres jednego roku
Aktualny ranking w konkursie na pełnienie funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych w 2015 roku przedstawia się następująco (kolejność wg miejsca w rankingu):
Źródło: http://www.finanse.mf.gov.pl/
Lp. | Kandydaci na DSPW w 2015 r. |
|---|---|
| 1 | Bank Handlowy w Warszawie S.A. |
| 2 | BNP Paribas S.A. |
| 3 | ING Bank Śląski S.A. |
| 4 | Bank Zachodni WBK S.A. |
| 5 | HSBC Bank plc |
| 6 | PKO BP S.A. |
| 7 | Goldman Sachs International |
| 8 | Société Générale S.A. Oddzial w Polsce |
| 9 | Bank PEKAO S.A. |
| 10 | Deutsche Bank Polska S.A. |
| 11 | Bank Millennium S.A. |
| 12 | Barclays Bank plc |
| 13 | Erste Group Bank AG |
| 14 | mBank S.A. |
| 15 | J.P. Morgan Securities plc |
| 16 | Raiffeisen Bank Polska S.A. |
