Obligacje korporacyjne stają się coraz bardziej popularną alternatywą dla lokat i obligacji skarbowych. Ten sposób inwestowania kapitału jest bardziej ryzykowny, jednak dokonując odpowiedniej analizy emitenta poziom ryzyka kształtuje się na poziomie akceptowalnym nawet dla inwestorów oczekujących bezpiecznych inwestycji, a jednocześnie oferuje wyższe stopy zwrotu – średnie oprocentowanie obligacji przedsiębiorstw wynosi od 7% do 9%. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie: jak kupić obligacje korporacyjne na rynku pierwotnym?
Jak wspomniano w poprzednim akapicie planując dokonanie zakupu obligacji na początek należy dokonać wyboru odpowiedniego dla nas emitenta. Podmioty oferujące obligacje korporacyjne charakteryzują się różnym rodzajem prowadzonej działalności, historią czy doświadczeniem na rynkach finansowych. W zależności od tych i wielu innych czynników emitent oraz inwestor oceniają poziom ryzyka, a co za tym idzie odpowiednio wysokość oferowanego i zadowalającego oprocentowania obligacji. W dużym uproszczeniu zazwyczaj im wyższy poziom oprocentowania obligacji, tym wyższe przewidywalne ryzyko inwestycji. Właściwa analiza wyników finansowych może pomóc w dokonaniu wyboru papierów oprocentowanych wysoko, a jednocześnie obarczonych potencjalnie niskim ryzykiem niewypłacalności emitenta. Często na rynku występuje zależność, że emitent dokonujący pierwszej emisji dłużnych papierów finansowych określa oprocentowanie wyżej, niż to wynika z kondycji finansowej spółki po to, aby zachęcić inwestorów oraz sprawdzić swój faktyczny potencjał i poddać spółkę praktycznej ocenie rynkowej. Oczywiście nie jest to regułą i nie zawsze warto inwestować w wysoko oprocentowane papiery przy pierwszej emisji danego podmiotu. Jeżeli inwestor nie czuje się pewnie w kwestii analizy finansowej przedsiębiorstw zawsze warto jest zasięgnąć porady specjalistów – Best Capital dokonuje szczegółowej analizy emitenta dzięki której eliminuje sprzedaż papierów spółek generujących nadmierne ryzyko inwestycji.
W kwestiach technicznych dokonania zakupu obligacji korporacyjnych w pierwszej kolejności należy rozróżnić możliwości nabycia obligacji na rynku pierwotnym lub we wtórnym obrocie. W dzisiejszym artykule skupimy się na dokonaniu zakupu na rynku pierwotnym. Przypadek rynku wtórnego zostanie omówiony w drugiej części artykułu pt. „Jak kupić obligacje korporacyjne? cz.2 Rynek wtórny”.
Zakup na rynku pierwotnym oznacza zakup bezpośrednio od emitenta, w cenie ustalonej w warunkach emisji. Na rynku pierwotnym wyróżniamy dwa rodzaje ofert kierowanych do inwestorów:
- ofertę publiczną,
- ofertę prywatną.
Oferta publiczna zgodnie z przepisami Ustawy o ofercie publicznej (zwanej dalej ustawą) to oferta kierowana do co najmniej 150 osób lub do nieograniczonej liczby inwestorów. Informacje o takich emisjach mogą być udostępniane w dowolnej formie i zawierać szczegóły dotyczące papierów wartościowych i warunków ich nabycia stanowiących wystarczającą podstawę do podjęcia decyzji inwestycyjnych. O takich emisjach znajdziemy w środkach masowego przekazu telewizji, prasie czy internecie.
Każdy emitent dłużnych instrumentów finansowych ma obowiązek przygotowania propozycji nabycia oraz właściwego dokumentu informacyjnego. W propozycji nabycia inwestorzy znajdą wszelkie warunki dotyczące danej emisji. Ponadto w zależności od rodzajów przeprowadzanej oferty publicznej emitent powinien sporządzić prospekt emisyjny lub memorandum informacyjne – szczegółowe warunki sporządzania obu dokumentów określa ustawa o ofercie publicznej. Dokument informacyjny (DI) i Propozycja nabycia (PN) stanowią podstawowe źródło informacji o emitencie i warunkach emisji, jest to lektura obowiązkowa każdego inwestora planującego zakup papierów wartościowych danego podmiotu. Informacje zawarte w DI opisują w sposób rzetelny, prawdziwy i kompletny wszelkie informacje istotne dla oceny sytuacji gospodarczej, finansowej i majątkowej oraz perspektywy rozwoju emitenta. W treści dokumentu znajdziemy m.in. informacje o emitencie, historii jego działalności, opis rynku na którym działa, poznamy jego strukturę organizacyjną, a także osoby zarządzające i nadzorujące emitenta. Ponadto częścią dokumentu jest jednostkowe lub skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Organizatorami publicznych emisji obligacji korporacyjnych są firmy inwestycyjne (najczęściej biura maklerskie banków, domy maklerskie) lub sam emitent. Oznacza to, że aby dokonać zapisu na obligacje danej spółki należy zgłosić się do emitenta lub odpowiedniej instytucji wspierającej emitenta procesie emisji w celu otrzymania „Formularza zapisu”, w którym należy wskazać swoje dane, ilość obligacji jakimi jesteśmy zainteresowani oraz numery rachunków bankowego i maklerskiego, na którym zostaną zapisane przydzielone mu obligacje podlegające dematerializacji. Wypełniony formularz zapisu należy przekazać bezpośrednio do emitenta, który weryfikuje poprawność dokonania zapisu. Jeżeli nie ma żadnych zastrzeżeń dokonujemy przelewu na wskazany rachunek bankowy emitenta lub biura maklerskiego oferującego obligacje. Wszystkie kolejne kroki związane z kupnem obligacji leżą już po stronie emitenta.
Po upływie terminu zapisów na obligacje emitent podejmuje uchwałę o dojściu do skutku emisji obligacji (o ile został osiągnięty minimalny próg emisji – w przeciwnym razie emisja nie dochodzi do skutku, a środki wpłacone przez inwestorów zostają zwrócone na ich rachunki bankowe). Przydział obligacji poszczególnym inwestorom następuje na podstawie uchwał zarządu . Jeżeli nie wystąpiła redukcja zapisów, tj. o ile zainteresowanie obligacjami nie przekroczyło wielkości emisji – wszystkie obligacje, na które inwestor złożył zapis zostają mu przydzielone. Kolejnym krokiem w przypadku papierów podlegających dematerializacji jest rejestracja obligacji w firmie inwestycyjnej (np. domu maklerskim) w celu prowadzenia ewidencji obligacji do czasu ich rejestracji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych (KDPW). Po dokonaniu rejestracji w KDPW, jeżeli warunki emisji przewidują wprowadzenie obligacji do obrotu giełdowego na rynek Catalyst, emitent składa wniosek o wprowadzenie obligacji do obrotu i po pozytywnej decyzji ze strony Giełdy wyznaczany jest pierwszy dzień notowań obligacji.
Zdematerializowane obligacje stają się widoczne na rachunku maklerskim inwestora po dokonaniu ich rejestracji w KDPW. Świadczenia z tytułu obligacji są wypłacane poprzez firmę prowadzącą ewidencję obligacji lub od razu za pośrednictwem KDPW – o ile emitent zdąży je zarejestrować w depozycie przed końcem pierwszego okresu odsetkowego. Odsetki będą trafiały na rachunek bankowy wskazany przez inwestora w formularzu zapisu, a po dokonaniu rejestracji w KDPW na rachunek powiązany z rachunkiem maklerskim inwestora.
Oferta prywatna zgodnie z ustawą może być skierowana najwyżej do 149 imiennie wskazanych inwestorów. Informacja o ofercie nie może trafić do adresatów nieoznaczonych, dlatego nigdy nie znajdziemy informacji o takich ofertach w mediach czy internecie. Z tego powodu, z perspektywy indywidualnych inwestorów udział w ofercie prywatnej wymaga większego zainteresowania rynkiem obligacji. Najprostszym sposobem otrzymywania aktualnych ofert emisji obligacji korporacyjnych na rynku jest zapisanie się do bazy inwestorów Best Capital (formularz po prawej stronie). Z kolei ze strony emitenta przeprowadzenie prywatnej oferty obligacji jest zdecydowanie tańsze, dlatego wiele mniejszych i średnich przedsiębiorstw decyduje się właśnie na taki tryb pozyskania kapitału i to właśnie wśród ofert prywatnych inwestorzy mają największą szansę trafić na bardziej zyskowne obligacje.
W przypadku oferty prywatnej emitent również przygotowuje Propozycję Nabycia zawierającą warunki emisji opracowane zgodnie z ustawą o obligacjach, a następnie kieruje ponumerowane propozycje nabycia do wybranych inwestorów. Oferty prywatne podobnie jak publiczne są organizowane przez samych emitentów, firmy inwestycyjne, a dodatkowo mogą być przeprowadzane przez inne podmioty świadczące usługi związane z obrotem gospodarczym, np. autoryzowanych doradców takich jak Best Capital. W przypadku tego rodzaju emisji złożenie „Formularza zapisu” jest możliwe dopiero po otrzymaniu od emitenta imiennej „Propozycji nabycia”. Emisje prywatne, ze względu na ograniczenie ilości inwestorów którym mogą być zaproponowane, często są kierowane do instytucji finansowych dysponujących większą ilością funduszy. Zainteresowani inwestorzy z naszej bazy otrzymują zaproszenie do uczestnictwa w emisji w postaci imiennej „Propozycji nabycia” obligacji. Kolejne kroki procesu inwestycyjnego są takie same jak w przypadku emisji publicznej – zainteresowany inwestor wypełnia „Formularz zapisu”, wpłaca środki na rachunek emitenta i oczekuje na przydział i rejestrację obligacji w firmie inwestycyjnej lub KDPW.
