Model biznesowy można określić jako uproszczone, syntetyczne przedstawienie struktury naszego biznesu. W modelu biznesowym definiuje się założenia projektu, w tym przede wszystkim w jaki sposób projekt będzie na siebie zarabiał – opis sposobu działania, ponadto przedstawienie produktu lub usługi oraz potrzeb jakie zaspokaja. Warto pokrótce przedstawić grupy docelowe odbiorców, wskazać kanały dystrybucji, a także prognozę i strukturę kosztów i przychodów biznesu. Tworząc model biznesowy należy pamiętać, że nie ma być to obszerne opracowanie, ale możliwie konkretny i prosty opis przedsięwzięcia. Skomplikowany model biznesowy zazwyczaj wyklucza zainteresowanie ze strony inwestorów.
Poniżej przedstawiamy jeden z ciekawszych, naszym zdaniem, szablonów do tworzenia modelu biznesowego, tzw. business model canvas opracowany przez Alexandra Osterwaldera na podstawie doświadczeń wielu przedsiębiorców z którymi współpracował. Model ten pozwala bardzo sprawnie określić najistotniejsze aspekty przedsięwzięcia, a co równie ważne – można odnosić go zarówno do rozwiniętych firm, jak i dla start-upów.
Na diagramie widzimy 9 pól, których kolejność uzupełniania jest istotna. Poniżej opisujemy pokrótce poszczególne pola, w kolejności w której powinny być wypełniane:
- Propozycja wartości – to odpowiedzi na pytania: jaką wartość reprezentuje nasz produkt?; jakie potrzeby zaspokaja?; jaki problem rozwiązuje?; należy pamiętać, że nie ma to być opis produktu, a jedynie wskazanie jego istotnych wartości dla klienta.
- Segmenty klientów – to odpowiedzi na pytania: do kogo ma trafić nasz produkt?; czyje potrzeby będzie zaspokajał nasz produkt?; w tym miejscu można spróbować określić profil naszego klienta idealnego;
- Relacje z klientami – jak pozyskujemy nowych klientów? Jakimi kanałami posłużymy się, aby zwrócić na siebie uwagę i przyciągnąć klienta? Jak skłonimy klienta do ponownego skorzystania z naszych usług?
- Kanały dystrybucji – w jaki sposób będziemy dostarczać swoje produkty/usługi do klienta?
- Strumienie przychodów – za co będą płacili klienci? Ile będą płacili? Czy będą to płatności abonamentowe czy jednorazowe?
- Kluczowe działania – jakie najważniejsze czynności należy podjąć, aby model biznesowy funkcjonował możliwie najskuteczniej?
- Kluczowe zasoby – jakich najważniejszych zasobów potrzebujemy, aby model biznesowy funkcjonował możliwie najskuteczniej?
- Kluczowi partnerzy – kto będzie naszym najważniejszym partnerem, np. w postaci dostawcy, dystrybutora, sprzedawcy? Partnerzy powinni tworzyć wartość dodaną dla naszych klientów;
- Struktura kosztów – jakie będą koszty stałe oraz zmienne naszego modelu biznesowego? Należy wskazać te elementy modelu biznesowego, które będą generować najwyższe koszty;
Zachęcamy do tworzenia modelu biznesowego zgodnie z powyższym wzorcem. Pierwotna wersja modelu biznesowego prawdopodobnie nie będzie w pełni zgodna w rzeczywistymi osiągnięciami projektu, jednak znacznie łatwiej będzie dążyć do osiągnięcia z góry ustalonych standardów niż działać „po omacku”. Ostatecznym celem w realizacji założeń projektu każdego twórcy biznesu powinno być osiągnięcie prostego i jednocześnie maksymalnie skalowalnego modelu biznesowego, który będzie na bieżąco aktualizowany i przystosowywany do realiów rynkowych.
Autor: Tomasz Styrcula
