Obligacje korporacyjne czy lokaty?

Wśród aktywnych inwestorów poszukujących ochrony przed inflacją dla swoich oszczędności inwestycje w obligacje i lokaty postrzegane są jako rozwiązania wobec siebie alternatywne. Mimo obiegowych podobieństw między lokatami i obligacjami, to w rzeczywistości istnieją zasadnicze różnice między tymi formami lokowania kapitału.

Zasady działania

Lokata bankowa zobowiązuje bank do wypłaty środków wraz z odsetkami na koniec okresu umowy. Są różne rodzaje lokat np. terminowa, rentrierska. Lokata jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które poszukują inwestycji o bardzo prostej konstrukcji.

Obligacje dają możliwość uzyskania wyższych odsetek niż lokaty bankowe, są też bardziej wyszukanym instrumentem. Podstawowe zasady działania z punktu widzenia nabywcy są podobne jak przy lokacie: po nabyciu obligacji otrzymujemy płatności odsetkowe, a na koniec zwrot kwoty początkowej.

To co powoduje zasadniczą różnicę to fakt, że obligacje są notowane na giełdzie, co umożliwia handel nimi przed dniem ich zapadalności (zwrotu kapitału i zakończenia inwestycji). Ceny obligacji mogą być zmienne i zależą od takich czynników jak zmiany stóp procentowych i wiarygodność emitenta. Cena obligacji to rynkowa wartość po której posiadacz obligacji może je sprzedać w danej chwili (cena sprzedaży może być inna niż cena nabycia obligacji na rynku pierwotnym).

Zyski i ryzyko

Lokaty posiadają jedną niezaprzeczalną zaletę – bezpieczeństwo. Nawet jeżeli  bank, w którym zostaną ulokowane środki ogłosi upadłość, to spłata środków jest zagwarantowana przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny do wysokości 100 000 euro. Oprocentowanie, które oferuje bank jest niskie, w granicach 3%, często też po uwzględnieniu opodatkowania niewiele przekracza inflację. Wprawdzie istnieje szansa na uzyskanie wyższego oprocentowania, jednak zazwyczaj dotyczy to okresowych promocji dla nowych klientów oraz wiąże się ze spełnieniem szeregu warunków, takich jak wysokość minimalna i maksymalna lokowanej kwoty czy konieczność skorzystania z dodatkowych produktów banku.

W przypadku obligacji środki nie są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.  Dlatego inwestowanie w obligacje wymaga nieco szerszej wiedzy, celem wybrania obligacji o akceptowalnym poziomie ryzyka i zyskowności. Bezpieczeństwo inwestycji zależy przede wszystkim od emitenta obligacji. Możemy dokonać inwestycji w :

  • obligacje skarbowe – gwarantowane przez majątek Skarbu Państwa, cechujące się  najniższym ryzykiem wśród obligacji (ryzyko inwestycji jest równe prawdopodobieństwu bankructwa państwa), ale też najniższym oprocentowaniem (3-4%), porównywalnym do lokat,
  • obligacje komunalne –  emitowane przez jednostki samorządu terytorialnego, o nieco wyższym oprocentowaniu ( 4,5-5%), które cechują się niskim ryzykiem,
  • obligacje spółdzielcze – emitowane przez banki spółdzielcze nadzorowane przez KNF, charakteryzujące się oprocentowaniem (5-6%) o średnim ryzyku,
  • obligacje korporacyjne – największa i najbardziej zróżnicowana grupa. Na rynku wtórnym można znaleźć bezpieczne podmioty, oferujące zazwyczaj oprocentowanie w granicach 5 -11%, jak i bardzo ryzykowne podmioty, na skraju bankructwa, które w przypadku pomyślnego rozwoju sytuacji pozwolą na zarobek rzędu kilkudziesięciu procent. 
Formalności

Założenie lokaty nie wymaga specjalistycznej wiedzy. W oddziałach banków obsługa klienta  pomoże przy formalnościach, a w Internecie wystarczy kilka kliknięć.

W przypadku zakupu obligacji na rynku pierwotnym, proces jest bardziej złożony. Na przykładzie obligacji korporacyjnych wygląda to następująco:

  • zamówienie dokumentu ofertowego
  • wypełnienie formularza zapisu i wysłanie do emitenta
  • przelew środków na rachunek emitenta
  • otrzymanie od emitenta dokumentów potwierdzających przydział obligacji 

Szczegóły procesu przedstawia wpis: Jak inwestować w obligacje korporacyjne – aspekty formalne i techniczne.

Dostęp do kapitału i odsetek

Główną wadą większości depozytów bankowych jest fakt, iż zamknięcie lokaty przed czasem wiąże się z utratą części bądź całości odsetek.

W przypadku obligacji notowanych na Catalyst inwestor może w dowolnym momencie wystawić na sprzedaż posiadane obligacje, a po sprzedaży swobodnie dysponować kapitałem, bez utraty odsetek, które narosły do czasu sprzedaży tych obligacji.

Co wybrać?

Dla osób akceptujących stopę zwrotu 2-3% przy minimalnym ryzyku oraz ceniących prostotę konstrukcji inwestycji należy polecić lokaty. Dodatkiem dla tych inwestorów mogą być krótkoterminowe obligacje rządowe oparte o zmienne oprocentowanie (obligacje zmiennokuponowe). Dzięki takiej konstrukcji wpływ wahań cen obligacji będzie zminimalizowany.

Jeżeli interesują Cię wyższe stopy zwrotu od 4% do 11% przy bardzo niskim lub średnim ryzyku inwestycyjnym to warto zainteresować się długoterminowymi obligacjami skarbowymi lub obligacjami korporacyjnymi. Dla zainteresowanych tą formą inwestowania polecamy wypełnienie formularza zgłoszeniowego. Obligacje mają prostą konstrukcję, nie są obarczone dodatkowymi kosztami i dają elastyczny dostęp do odsetek i kapitału. Poświęcając czas na edukację dotyczącą ryzyka oraz selekcji emitentów możemy zdobyć wiedzę, dzięki której będziemy mogli zarabiać znacznie więcej.

Przykładowy wynik oprocentowania kwoty 100 tysięcy na 3% i 8% przez okres 10 lat. Wynik nie uwzględnia opodatkowania ani sposobu liczenia oprocentowania charakterystycznego dla lokaty czy obligacji. 

Okres inwestycji

Kwota inwestycji

Oprocentowanie brutto w skali roku

Wartość brutto inwestycji po 10 latach

10 lat

100 000 zł

3%

134 000 zł

10 lat

100 000 zł

8%

216 000 zł

 

Obligacje korporacyjne a lokaty bankowe

Lokaty bankowe uznawane są za główną konkurencję w stosunku do obligacji skarbowych. Lokaty są powszechnie uważane za bardzo bezpieczną formę lokowania oszczędności. Czy lokaty bankowe są całkowicie pozbawione ryzyka? Na to pytanie odpowiemy w niniejszym artykule.

Pieniądze zgromadzone na koncie lub lokacie wchodzą w skład pasywów banku i nie są jego własnością. Bank ma zobowiązanie wobec depozytariuszy, a to czy je spłaci w odpowiednim terminie, jest odrębnym zagadnieniem.

Faktem jest, że banki zazwyczaj nie mają problemów z płynnością. Taka też jest ich rola – dbać o to, żeby klienci mieli na żądanie dostęp do zgromadzonych środków. Chociaż zdarza się to rzadko, banki także mogą upaść, a depozytariusze stracić pieniądze. Banki w warunkach codziennych nie mają problemów z utrzymaniem płynności. Są jednak bezbronne, gdy ich klientów ogarnia panika i wszyscy masowo zaczynają wycofywać swoje depozyty. Jest to tak zwany run na bank. Bankowi kończą wówczas się środki pieniężne i staje się niewypłacalny. Dzieje się tak, ponieważ środki z depozytów banki przeznaczają głównie na udzielanie kredytów i nie mają do nich dostępu w dowolnym momencie. W skrajnym przypadku taka sytuacja prowadzi do upadłości banku.

Jednym z ryzyk związanych z oszczędzaniem na lokatach jest ryzyko inflacji. Przychody z tytułu odsetek są opodatkowane stawką 19%. Jeżeli wskaźnik inflacji wynosi 3%, a rentowność lokaty 3,2%, to inwestor netto dostaje 2,85%. Realnie tracimy na takiej lokacie 0,15%. 

Depozyty w Polsce są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny do poziomu równowartości 100 000 €. Zgromadzony przez BFG fundusz pomocowy na koniec 2011 roku wynosił ok. 5,6 mld złotych. Fundusze utrzymywane przez banki w ramach funduszu ochrony środków gwarantowanych wynosiły w tym czasie ok. 3,2 mld złotych. Suma depozytów gospodarstw domowych w Polsce wynosi ponad 500 mld złotych. Depozyty tylko w największym z polskich banków wynoszą ponad 150 mld złotych. Pokazuje to skromne możliwości systemu gwarantowania depozytów. Jest on w stanie gwarantować depozyty w przypadku upadłości banku o niewielkich aktywach.

Załamanie systemu bankowego w Polsce jest zdarzeniem mało prawdopodobnym, ale w przypadku zajścia takiego scenariusza straty depozytariuszy mogą być bardzo duże. W przypadku upadłości dużego lub kilku polskich banków klienci będą mogli liczyć głównie na odzyskanie pieniędzy z masy upadłości.

Poza niższym oprocentowaniem lokaty mają inne wady w stosunku do obligacji korporacyjnych. Obligacje korporacyjne mogą być zbyte na rynku przed terminem wykupu bez utraty należnych odsetek. W przypadku lokat bankowych przedterminowe zerwanie może wiązać się z utratą odsetek, co skutkuje większym ryzykiem w tym zakresie. Zaletą obligacji przedsiębiorstw jest też duży wybór instrumentów o zmiennym oprocentowaniu. Pozwala to lepiej dostosować inwestycję do potrzeb inwestora.


Lokaty bankowe są bezpieczniejszą inwestycją od większości obligacji korporacyjnych natomiast obligacje są bardziej elastyczne i oferują wyższy zysk. Warto rozważyć plusy i minusy obu form lokowania środków finansowych.