Archiwa tagu: finansowanie za pomocą obligacji

Rodzaje dźwigni i ich zastosowanie w procesie decyzyjnym przedsiębiorstwa

Opublikowany przez

Osoby zarządzające przedsiębiorstwem nieustanie poszukują sposobów, które umożliwiałyby im racjonalne podejmowanie decyzji, tak aby uzyskać jak największy wzrost zysku przy minimalizacji ryzyka. Podejmowanie decyzji skupia się na wykorzystywaniu wielu rodzajów dźwigni.

W biznesie dźwignia oznacza uzyskanie szeroko rozumianego efektu dochodowego w wyniku zmiany kosztów stałych, a dokładnie mówiąc kosztów stałych nie tylko z działalności operacyjnej, lecz również działalności finansowej np. odsetek.

Przedsiębiorca wykorzystuje dźwignię między innymi:

  • do rozpoczęcia nowej działalności gospodarczej, analizując księgowy próg rentowności,
  • przy podejmowaniu nowych działań inwestycyjnych, skupiając się na analizie wpływu dźwigni pod kątem zmian finansowania przedsiębiorstwa, przychodów i kosztów,
  • podczas fuzji i przejęć, szukając sposobów na poprawienie rentowności i wykorzystanie nowych czynników tworzenia wartości.

 W zarządzaniu przedsiębiorstwem wyróżniamy trzy rodzaje dźwigni:

  1. Dźwignia operacyjna – dotyczy struktury aktywów i ich wykorzystania w przedsiębiorstwie w celu tworzenia jego wartości.  Efektem dźwigni operacyjnej jest wzrost wykorzystywania posiadanych zdolności produkcyjnych, powodujących względną zmianę kosztów stałych, co daje więcej niż proporcjonalną zmianę zysku przed spłatą odsetek i opodatkowaniem w porównaniu do tempa zmiany wielkości przychodów.
  2. Dźwignia finansowa – stosowana jest wtedy, gdy przedsiębiorstwo wykorzystuje kapitał obcy, który wymaga płacenia odsetek. Struktura kapitału przedsiębiorstwa wyraża relacje między kapitałem obcym, a kapitałem własnym i określa w jaki sposób finansowane są aktywa. Dźwignia finansowa wskazuje na efekty dochodowe związane ze zmianą rentowności kapitału własnego.
  3. Dźwignia łączna – określana niekiedy również jako dźwignia połączona, całkowita. Obejmuje zarówno dźwignię operacyjną, jak i dźwignię finansową. Analizą objęte są przychody netto,  koszty zmienne i koszty stałe operacyjne, koszty finansowe oraz zysk brutto, a prawdziwość ustalonych relacji rozciąga się na pozostałe czynniki.

Dźwignie mogą być wykorzystywane w procesie planowania, a więc przy wyborze najbardziej satysfakcjonujących rozwiązań spośród możliwych wariantów wzrostu. Oznacza to, że planowanie finansowe powinno być podporządkowane odpowiedniej dyscyplinie przy podejmowaniu decyzji, ponieważ są one nieodwracalne. Każde przedsiębiorstwo ma potencjał tkwiący w jego działalności operacyjnej i finansowej.

Drugim obszarem wykorzystywania dźwigni są analizy progu rentowności. Zastosowana w tym badaniu dźwignia operacyjna pozwala określić relacje między kosztami stałymi, kosztami zmiennymi, zyskiem przed spłatą odsetek i opodatkowaniem oraz wielkością przychodów. Pozwala to na ustalenie takiego poziomu przychodów, przy którym pokryte są koszty całkowite, a zysk przed spłatą odsetek i opodatkowaniu równa się zeru.

Kolejnym obszarem analizy może być badanie wpływu zmiany sposobu finansowania na zmianę rentowności kapitału własnego, co pozwala wyjaśnić, że przedsiębiorstwo finansując się kapitałem własnym osiąga niższą stopę zwrotu z kapitału własnego niż przedsiębiorstwo wykorzystujące dodatnią dźwignię finansową przy dodatkowym wykorzystywaniu kapitału obcego.

Jak widzimy dźwignie służą do szerokiej analizy przedsiębiorstwa pozwalając zaplanować i podjąć najbardziej racjonalne decyzje.

Dlaczego firmy emitują obligacje korporacyjne?

Opublikowany przez
Odpowiedz
Różnicowanie źródeł finansowania jest jednym z kluczowych aspektów funkcjonowania  i rozwoju spółek działających w nowoczesnych gospodarkach rynkowych. W celu pozyskania kapitału spółki mogą zdecydować się na finansowanie z kapitału własnego lub kapitałów dłużnych. Ponieważ finansowanie z kapitału własnego nie zawsze jest możliwe w takiej wysokości, na jakiej zależy właścicielom, a dodatkowo jest droższe niż w przypadku kapitałów obcych, dlatego wiele firm wybiera finansowanie kapitałem dłużnym poprzez zobowiązania oprocentowane – najczęściej w formie kredytów lub emisji papierów dłużnych.
 
Emisja obligacji może stanowić dla firmy bardzo ciekawą alternatywę w stosunku do kredytu bankowego z kilku powodów. Przede wszystkim każdej firmie zależy na dywersyfikacji źródeł pozyskiwania kapitału, dlatego jeżeli spółka skorzystała już z możliwości kredytowania to kolejne środki powinny pochodzić z innego źródła – na przykład emisja obligacji. Poza tym emisja obligacji jest przeprowadzana na innych, często korzystniejszych dla spółki warunkach niż pozyskiwanie środków z kredytu.
 
W przypadku kredytu należy szczegółowo określić cel na jaki będą przeznaczone środki, ponadto to bank podejmuje decyzję na jaki procent użyczy firmie kapitału w zależności od wysokości zabezpieczenia oraz poziomu oszacowanego ryzyka. Po uzyskaniu kredytu firma jest zobowiązana spłacać na bieżąco raty kapitałowo-odsetkowe, które mogą znacząco obciążać konto spółki w trakcie realizacji inwestycji.
 
W porównaniu do powyższego akapitu – jeżeli spółka decyduje się na emisje obligacji cel może, ale nie musi zostać określony – środki mogą zostać rozdysponowane w wybrany sposób. Przywilej ustalenia poziomu oprocentowania emisji również leży po stronie emitenta – oczywiście w tym przypadku władze spółki muszą kierować się bieżącą sytuacją na rynku ponieważ w przypadku zbyt niskiego oprocentowania obligacji mogą się spotkać z brakiem zainteresowania ze strony inwestorów – niemniej jednak jest to przewaga w stosunku do kredytu. Po uplasowaniu emisji spółka spłaca zadłużenie wyłącznie w postaci odsetek aż do terminu wykupu – dopiero wtedy następuje konieczność zwrotu całości kapitału. Dzięki temu spółka może dostosować termin wykupu obligacji do przewidywanego terminu zwrotu z inwestycji z pozyskanego kapitału.
 
Więcej informacji dotyczących porównania kredytu dla firm oraz emisji obligacji korporacyjnych znajdą Państwo w innych artykułach w serwisie Best Capital.

Emitenci obligacji korporacyjnych

Opublikowany przez
Odpowiedz

Emitenci obligacji to inaczej podmioty, które mają prawną możliwość finansowania swoich potrzeb poprzez emitowanie obligacji. Emitenci obligacji i inwestorzy, którzy te obligacje kupują są podstawowymi stronami na rynku obligacji. A rynek ten to bardzo ważne źródło pozyskiwania kapitału dla państw, jednostek samorządu terytorialnego i przedsiębiorstw. W niniejszym artykule chcemy przedstawić podstawowe informacje o emitentach obligacji.

Na początek warto określić, kto może zostać emitentem. Podstawowym aktem prawnym, definiującym listę podmiotów posiadających możliwość emisji obligacji, jest ustawa o obligacjach z dnia 29 czerwca 1995 roku. Na jej podstawie emitentami obligacji mogą być:

  • podmioty prowadzące działalność gospodarczą posiadające osobowość prawną, a także spółki komandytowo-akcyjne,
  • spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa,
  • jednostki samorządu terytorialnego, czyli gminy, powiaty oraz województwa, ponadto zawiązane przez te jednostki związki, a także miasto  Warszawa, 
  • podmioty posiadające osobowość prawną, które zostały upoważnione do emisji w oparciu o inne ustawy
  • instytucje o charakterze finansowym których członkiem jest Polska lub NBP, w tym państwa należące do OECD lub/i ich banki centralne,  a także podmioty, z którymi RP posiada umowy dające im możliwość emisji obligacji

Na podstawie innych aktów prawnych, dług w postaci obligacji może emitować Skarb Państwa. Jak widać, lista podmiotów mogących emitować obligacje jest bardzo szeroka. Należy również podkreślić, że jest ona dłuższa niż w przypadku potencjalnych emitentów akcji. Jeżeli właściciel przedsiębiorstwa nie chce tracić kontroli nas spółką sprzedając jej akcje lub udziały to emisja obligacji będzie konkurencyjna wobec finansowania właścicielskiego (sprzedaż nowej emisji akcji albo udziałów).

Szczególnie ciekawą kategorią emitentów obligacji są przedsiębiorstwa. Emituję one  obligacje korporacyjne. W przeciwieństwie do obligacji skarbowych i komunalnych rentowności obligacji korporacyjnych są wyższe i najczęściej wynoszą od 6% do 12%. Aby dokonać inwestycji w obligacje korporacyjne warto wypełnić formularz kontaktowy po prawej stronie.

Przedsiębiorstwa przeprowadzają emisje obligacji w celu pozyskania finansowania na działalność bieżącą lub inwestycyjną. Emisja obligacji jest konkurencyjną formą pozyskania finansowania dłużnego w stosunku do kredytów bankowych. Z perspektywy emitenta emisja obligacji może mieć wiele przewag nad kredytem bankowym. Najistotniejszą jest moment spłaty kapitału. W kredycie spłata długu rozpoczyna się już w pierwszej racie i trwa przez cały okres spłaty. Emitując obligacje spółka zwraca cały kapitał wraz z ostatnią płatnością, a do tego czasu wypłaca „tylko” odsetki. Ponadto przewagą emisji obligacji nad zaciągnięciem kredytu w banku może być szybsza procedura, brak obowiązku ustanowienia zabezpieczeń lub niższe koszty odsetkowe.

Wykres. 1. Cele emisji obligacji korporacyjnych
cele emisji obligacji korporacyjnych
Źródło:opracowanie własne na podstawie danych gpwcatalyst.pl

Podstawowym warunkiem, które musi spełniać przedsiębiorstwo, żeby emitować obligacje to forma prawna spółki akcyjnej albo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.  Drugim ustawowym wymogiem wobec potencjalnego emitenta obligacji jest posiadanie zbadanego przez biegłego rewidenta rocznego sprawozdania finansowego.

Emisje obligacji korporacyjnych stanowią coraz ważniejsze źródło finansowania dla przedsiębiorstw. Przedstawione to zostało na Wykresie.2. Jak widać, wartość emisji rośnie z roku na rok, zarówno w przypadku emisji obligacji korporacyjnych jak i komunalnych. Chociaż w przypadku tych drugich – w nieco mniejszym tempie.

Wykres. 2. Wartość emisji obligacji korporacyjnych i komunalnych

Wartość emisji obligacji
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych gpwcatalyst.pl

Rynek papierów dłużnych to główne źródło finansowania się Skarbu Państwa. Następstwem utworzenia rynku obligacji Catalyst jest coraz większa obecność spółek na rynku długu. Coraz większa wartość i ilość emisji będzie przyciągać nowych inwestorów. Dzięki temu obligacje korporacyjne  będą coraz bardziej popularną formą pozyskiwaniu kapitału dla spółek oraz coraz bardziej powszechną formą lokowania kapitału przez inwestorów.

Historia rozwoju i perspektywy rynku obligacji Catalyst

Opublikowany przez
Odpowiedz

Catalyst jest rynkiem obligacji uruchomionym 30 września 2009 roku. Powstanie tego rynku ten niesie nowe możliwości dla inwestorów indywidualnych oraz dla emitentów. Inwestorzy mają alternatywę wobec inwestowania w  ryzykowne akcje i niskodochodowe obligacje skarbowe. Emitenci uzyskali dostęp do nowego źródła finansowania swojego rozwoju.

Catalyst dzielimy na cztery mniejsze rynki, dwa rynki detaliczne prowadzone przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie oraz dwa rynki hurtowe prowadzone przez BondSpot. Z kolei dla obu rodzajów wyróżniany jest rynek regulowany i ASO (Alternatywny System Obrotu). Rynki hurtowe od detalicznych różnią się przede wszystkim wielkością transakcji (pakiety o minimalnej wysokości 100 tysięcy złotych na rynku hurtowym). Rynki regulowane różnią się od ASO wielkością dopuszczanych emisji i wymogami formalnymi, które musi spełnić emitent. Na rynku regulowanym próg dopuszczenia emisji jest wyższy, a jednym z dodatkowych wymogów jest konieczność sporządzenia prospektu emisyjnego zatwierdzanego przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Na Catalyst notowane są:

  • obligacje korporacyjne,
  • obligacje skarbowe,
  • obligacje komunalne,
  • obligacje spółdzielcze,
  • listy zastawne.

Uruchomienie Catalyst przypadło na okres światowego kryzysu finansowego i zmniejszania akcji kredytowej przez banki. Tym samym przedsiębiorstwa uzyskały możliwość pozyskania kapitału w inny sposób, otwierając się w o wiele większym stopniu na inwestorów indywidualnych. Przed uruchomieniem Catalyst na GPW notowana była niewielka liczba obligacji korporacyjnych. Ich emisje odbywały się głównie za pośrednictwem banków poza rynkiem zorganizowanym. Były skierowane przede wszystkim do inwestorów instytucjonalnych, w ograniczonym stopniu do indywidualnych.

Do dziś na Catalyst dominują emisje prywatne skierowane do mniej niż 150 inwestorów z minimalnym zapisem na poziomie zaczynającym się od kilkunastu, kilkudziesięciu tysięcy złotych. Jednak nabycie obligacji korporacyjnych na rynku wtórnym jest już powszechnie dostępne dla każdego posiadacza rachunku w domu maklerskim (minimalna inwestycja to jedna obligacja o wartości nominalnej 1000 lub 100 złotych).

Rozwój rynku obligacji korporacyjnych z jednej strony umożliwił przedsiębiorstwom tanie pozyskanie kapitału, na warunkach przez nie ustalonych, często bez konieczności ustanowienia zabezpieczenia (lub bez wymogu, aby była to hipoteka). Z drugiej strony inwestorzy indywidualni uzyskali dostęp do inwestycji o średnim ryzyku. Wcześniej do wyboru mieli przede wszystkim inwestycje o dużym ryzyku (akcje, instrumenty pochodne) lub małym (lokaty, obligacje skarbowe). Ryzyko na poziomie średnim było możliwe do uzyskania przede wszystkim w przypadku funduszy inwestycyjnych posiadających w swoim portfelu akcje i obligacje skarbowe jednocześnie.

Obligacje korporacyjne świetnie zapełniają wspomnianą lukę. W szczególności dla inwestorów, którzy chcą decydować o tym kiedy i w jakie instrumenty mają zamiar inwestować. W przypadku funduszy inwestycyjnych trzeba zdać się na profesjonalizm zarządzających. Główne zalety obligacji przedsiębiorstw dla inwestorów to: z góry ustalone przepływy pieniężne, względnie mała zmienność wartości instrumentów oraz względnie niska ilość czasu konieczna do monitorowania portfela.

Obecnie łączna wartość wszystkich emisji notowanych na Catalyst wynosi ponad 600 mld złotych, z czego około 90% przypada na obligacje skarbowe. W pozostałej części dominują obligacje korporacyjne o łącznej wartości emisji wynoszącej prawie 50 mld złotych (ok. 130 emitentów, prawie 300 serii obligacji). Warto pamiętać, że prawie 30 mld złotych z tej kwoty stanowią emisje Banku Gospodarstwa Krajowego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

W pierwszych trzech latach działalności bardzo dynamicznie rosła liczba emitentów, notowanych serii i łączna wartość emisji notowanych na Catalyst. Było to spowodowane tym, że w początkowej fazie rozwoju było niewiele wykupów. Wzrost opisanych powyżej statystyk w przyszłości może charakteryzować się mniejszą dynamiką, ale perspektywy rozwoju rynku obligacji korporacyjnych są bardzo dobre. Łączna wartość emisji obligacji przedsiębiorstw stanowi około 6% PKB Polski. W przypadku rynków bardziej rozwiniętych takich jak USA, Wielka Brytania, Francja, Włochy czy Niemcy wspomniana relacja wynosi 100% PKB lub więcej. Doskonale obrazuje to drzemiący w rynku Catalyst potencjał.

Dlaczego spółki emitują obligacje?

Opublikowany przez
Odpowiedz

Spółki mogą pozyskiwać finansowanie od właścicieli bądź poprzez zadłużanie się na rynku. Kapitał wyłożony przez właścicieli jest najdroższą formą finansowania. Dlatego spółki chętniej korzystają z finansowania dłużnego.  

Główną zaletą finansowania spółki długiem jest korzyść podatkowa. Odsetki od kredytu lub obligacji stanowią koszt uzyskania przychodu. Tym samym zmniejszają podstawę opodatkowania i sam podatek. Efekt ten nazywa się tarczą podatkową.

Finansowaniem spółki kapitałem obcym zainteresowani są jej akcjonariusze, ponieważ zadłużenie poprzez mechanizm dźwigni finansowej pozwala zwiększać rentowność kapitału własnego. Uważa się również, że większe zadłużenie spółki motywuje zarządzających do zwiększania efektywności działania spółki.

Spółka decydując się na finansowanie kapitałem obcym, wybiera między kredytem w banku a emisją obligacji korporacyjnych. Do podstawowych korzyści emisji obligacji  zaliczymy:

  • Brak rat kapitałowych. Regularnie spłacane są tylko odsetki, a wartość nominalna obligacji dopiero w terminie wykupu. Ułatwia to finansowanie konkretnych projektów przy pomocy emisji obligacji.
  • Ustalenie przez emitenta terminu wykupu, częstotliwości płatności odsetkowych, wysokości oprocentowania i jego rodzaju (stałe, zmienne).
  • Możliwość dodania do obligacji dodatkowych opcji takich jak: zamienność obligacji na akcje, prawo wcześniejszego wykupu przez emitenta lub obligatariuszy.
  • Publiczna promocja spółki. W przypadku problemów z terminową spłatą obligacji ta zaleta przeradza się w wadę.

 Sytuacje w których korzystniejsze jest finansowanie spółki poprzez kredyt bankowy:

  • Finansowanie kredytem może dotyczyć niewielkich kwot. W przypadku emisji obligacji ich opłacalność ekonomiczna zaczyna się od wyższych kwot.
  • Kredyt bankowy jest instrumentem elastycznym, dzięki czemu można go dokładniej dopasować do aktualnych potrzeb spółki (np. elastyczna linia kredytowa).
  • Emisja obligacji notowanych na rynku publicznym wiąże się z koniecznością upubliczniania informacji o sytuacji finansowej spółki. Nie każda spółka chce upubliczniać swoje wyniki.

W Polsce finansowanie przez emisję obligacji staje się coraz popularniejsze. Sprzyja temu możliwość wtórnego handlu obligacjami na rynku publicznym Catalyst. Rośnie rola inwestorów indywidualnych przy obejmowaniu emisji obligacji. Łączna wartość polskich obligacji korporacyjnych jest o wiele mniejsza w porównaniu do PKB niż w przypadku rynków rozwiniętych. Wskazuje to na perspektywy dalszego wzrostu rynku obligacji korporacyjnych w Polsce.