Inwestycja w start-up obarczona jest wysokim i różnorodnym ryzykiem. We wcześniejszym naszym artykule opisywaliśmy dla kogo odpowiednie są inwestycje w startupy http://bestcapital.pl/dla-kogo-sa-startupy-profil-inwestora/

Poniżej przedstawiamy tylko niektóre z ryzyk, które mogą pojawić się przy inwestycji w start-upy.

Ryzyko inwestycyjne związane z utratą części lub wszystkich zainwestowanych środków przez kapitałodawcę. Nie każde przedsięwzięcie musi zakończyć się sukcesem. Działający start-up po kilku latach działalności może przynosić same straty, zamiast spektakularnych zysków. Spółka może zostać wtedy sprzedana/przejęta za bezcen lub po prostu zlikwidowana. W celu ograniczenia ryzyka nie należy angażować wszystkich oszczędności w jeden projekt. Zaleca się  podzielenie środków, przeznaczonych na ryzykowne inwestycje, pomiędzy różne projekty, różnorodne branże. Na zmniejszenie ryzyka wpłynie również działalność inwestora na rzecz spółki w charakterze mentora, doradcy oraz wykorzystanie posiadanych kontaktów biznesowych. Często też takie ryzyko możemy ograniczać poprzez nadzór nad spółką, zasiadając w organie nadzoru i posiadając odpowiednie kompetencje wynikające z umowy inwestycyjnej.

Ryzyko związane z rozwodnieniem udziałów (akcji) inwestora w kapitale spółki. Objęcie udziałów (akcji) przez inwestorów w drodze nowej emisji ma swoje odzwierciedlenie w zwiększeniu kapitałów własnych spółki. Im większe zaangażowanie kapitałowe inwestora, tym większy jego udział procentowy w kapitale podstawowym spółki. Z punktu widzenia Inwestora im większy udział w kapitale spółki tym większy zysk, jeśli spółka osiągnie sukces. Jednakże może okazać się, że do dalszego rozwoju spółki konieczne jest dokapitalizowanie firmy w drodze nowej emisji. Objęcie pakietu udziałów lub akcji przez nowych inwestorów bezpośrednio wpływa na zmniejszenie procentowego udziału w kapitale podstawowym spółki dotychczasowych udziałowców. Pojawia się dylemat czy podzielić się udziałami i zapewnić spółce dynamiczny wzrost czy zachować podział udziałów na obecnym poziomie. Oczywiście jeśli wartość spółki się zwiększa mamy więcej możliwości zachowania obecnego poziomu udziałów. Mianowicie -  emisja nowych udziałów  po cenie emisyjnej wyższej niż cena nominalna (następuje zwiększenie kapitału podstawowego oraz kapitału zapasowego). Wówczas procentowy udział w kapitale zakładowym spółki, pierwotnych inwestorów, się zmniejszy, ale już nie tak drastycznie, a spółka pozyska dodatkowe środki.

Etap rozwoju start-upu. Większe ryzyko generuje firma, która widnieje jako „pomysł” niż firma, która ma już przygotowany produkt lub usługę i rozpoczyna ekspansję na rynki krajowe lub zagraniczne. Im wcześniejsza faza rozwoju firmy, tym tańsze udziały (akcje) i większe ryzyko niepowodzenia inwestycji. Ryzyko będzie się zmniejszało w miarę dopracowywania modelu biznesowego, realizacji zleceń lub sprzedaży produktów, podpisywania kontraktów handlowych. Pojawienie się przychodów z działalności operacyjnej istotnie wpłynie na ocenę potencjału start-upu.

Ryzyko związane z osobami zarządzającymi start-upem. Czynnik ludzki istotnie wpływa na powodzenie inwestycji. Słabo zaangażowani przedsiębiorcy, którzy są ekspertami i autorytetami w określonej dziedzinie,  mogą nie mieć zdolności lub umiejętności do tworzenia i zarządzania firmą. Nawet najlepszy pomysł biznesowy może nie zostać zrealizowany, bo zespół nie potrafi się porozumieć w kluczowych  kwestiach. Zgrani, elastyczni, zorientowani na sukces przedsiębiorcy potrafią dostosować profil działalności, zmodyfikować pomysł na biznes do aktualnych warunków i potrzeb rynku.

Ryzyko związane z horyzontem inwestycyjnym. Im dłuższy okres inwestycyjny tym większa niepewność co do osiągnięcia założonej stopy zwrotu. Wiele czynników wpływa na powodzenie nowego przedsięwzięcia, a im dłużej firma funkcjonuje na rynku tym większe prawdopodobieństwo pojawienia się konkurencji.

Autor: Tomasz Styrcula