Archiwa tagu: obligacje skarbu państwa

Obligacje skarbu państwa

Opublikowany przez
Odpowiedz
Obligacje skarbowe są papierami dłużnymi, świadczącymi o udzieleniu przez ich nabywcę (Inwestora) pożyczki Emitentowi – w tym przypadku Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Finansów. Pożyczka taka jest udzielana na określony czas, a środki pozyskane w ten sposób przez państwo są przeznaczane na pokrycie wydatków publicznych – takich jak budowa dróg, szkolnictwo, służba zdrowia, etc.
 
Skarb Państwa jako dłużnik zobowiązuje się do wypłacania odsetek  z tytułu obligacji oraz do ich wykupu w terminie zapadalności. Dodatkowym zabezpieczeniem dla inwestora jest fakt, iż państwo za zobowiązania z tytułu obligacji odpowiada całym majątkiem – teoretycznie zatem musiałoby zbankrutować, aby nie wykupić obligacji. W praktyce znane są różne przypadki takich państw jak Grecja czy Argentyna, gdzie zobowiązania wobec obligatariuszy zostały w części umorzone lub niespłacone. Są to jednak przypadki marginalne i zakładając, że inwestujemy w obligacje państwa o stabilnej gospodarce traktuje się obligacje skarbowe jako niemal wolne od ryzyka.
 
Emisja obligacji skarbowych w Polsce odbywa się co miesiąc, a obligacje państwowe sprzedawane są zawsze po cenie nominalnej równej 100,00 zł. Obligacje skarbowe są instrumentem przeznaczonym dla inwestorów średnio i długoterminowych – w ofercie znajdują się obligacje:
 
  • 2-letnie o stałym oprocentowaniu;
  • 3-letnie z kuponem ustalanym jako równowartość stopy WIBOR 6M NBP;
  • 4-letnie z oprocentowaniem wyliczanym na podstawie wskaźnika inflacji oraz marży;
  • 10-letnie z oprocentowaniem wyliczanym na podstawie wskaźnika inflacji oraz marży;
Zakupu obligacji skarbowych można dokonać na trzy sposoby, przez internet, telefon oraz w odpowiednich placówkach bankowych PKO BP. W każdym przypadku należy określić liczbę oraz rodzaj kupowanych obligacji, a następnie dokonać przelewu środków na zakup obligacji. Jeżeli dokonujemy zakupów przez internet należy przede wszystkim zalogować się w serwisie www.zakup.obligacjeskarbowe.pl, a po dokonaniu przelewu otrzymamy bieżącą informację o statusie złożonej przez nas dyspozycji na podany adres e-mail. Zakup telefoniczny jest możliwy pod numerem telefonu 801 310 210 lub 81 535 66 55. W obu przypadkach potwierdzenie zakupu obligacji można odebrać w punktach sprzedaży obligacji. Dokonując zakupu obligacji w placówce banku należy wziąć ze sobą dokument tożsamości, i podobnie jak w pozostałych przypadkach po złożeniu dyspozycji i dokonaniu zapłaty za obligacje na miejscu możemy odebrać potwierdzenie zakupu, a środki z wykupu oraz z tytułu należnych odsetek otrzymamy w sposób określony w dyspozycji obligacji. Płatności za obligacje można dokonać gotówką, przelewm na rachunek bankowy lub środkami uzyskanymi z wykupu obligacji przez Skarb Państwa (zamiana wykupywanych obligacji na nowe).
 
Zamiana obligacji stanowi korzystne rozwiązanie dla osób, które chcą kontynuować oszczędzanie poprzez obligacje skarbowe. Wierzytelności z tytułu wykupu zostają zaliczone na poczet ceny zakupu obligacji nowej emisji z dodatkowym dyskontem, dzięki czemu inwestor płaci niższą cenę od ceny sprzedaży. Zamiana dokonuje się bezgotówkowo, dzięki czemu inwestor unika dodatkowych prowizji i opłat, a także zyskuje czas. Aby nabyć obligacje w drodze zamiany należy złożyć dyspozycję zakupu w terminie określonym w Liście emisyjnym nabywanej obligacji. Raz złożona dyspozycja zakupu w drodze zamiany jest nieodwołalna. Dodatkowym warunkiem jest wartość nabywanych obligacji, która nie może przewyższać wysokości wierzytelności z tytułu obligacji będących przedmiotem wykupu, po uwzględnieniu podatku dochodowego. Jeżeli wartość nabywanych obligacji jest niższa od posiadanych obligacji będących przedmiotem wykupu, różnica jest przekazywana w dniu wykupu na wskazanych rachunek bankowy, natomiast w przypadku braku wskazania rachunku można ją wypłacić w kasie dowolnego punktu sprzedaży obligacji. Dyspozycję zamiany można złożyć w dowolnym punkcie sprzedaży obligacji, przez  internet na stronie www.zakup.obligacjeskarbowe.pl lub przez telefon pod wcześniej wymienionymi numerami.

Tabela 1. Aktualne informacje dotyczące obligacji skarbu państwa (stan na 03.11.2014 r.)
Tabela obligacje skarbu państwa1

Osoby, które obawiają się długoterminowych inwestycji powinny pamiętać o tym, że z inwestycji w obligacje skarbu państwa można się wycofać – koszt jaki ponosi inwestor w przypadku przedterminowego wykupu obligacji skarbowych wynosi 1,00 zł za każdą obligację (w przypadku obligacji 10-letnich – 2,00 zł).

Dealerzy Skarbowych Papierów Wartościowych

Opublikowany przez
Odpowiedz
W 2003 roku został w Polsce wprowadzony system Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych (DSPW). System został opracowany przez Ministerstwo Finansów przy wsparciu Narodowego Banku Polskiego oraz środowiska bankowego. Przyjęcie nowego systemu miało na celu minimalizację kosztów obsługi długu publicznego poprzez poprawę płynności, zwiększenie efektywności i przejrzystości rynku Skarbowych Papierów Wartościowych. 
 
Wprowadzenie nowego systemu DSPW ukształtowało nową organizację systemu sprzedaży i obrotu Skarbowymi Papierami Wartościowymi (SPW). Dealerzy SPW otrzymali przywilej i wyłączne prawo do nabywania SPW w ramach przetargów w celu ich dalszej redystrybucji w obrocie wtórnym. O status DSPW mogą ubiegać się wyłącznie polskie banki i podmioty zagraniczne, które poddadzą się procedurze selekcyjnej i spełnią wymogi określone w „Regulaminie pełnienia funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych”.
 
Zgodnie z Regulaminem do obowiązków DSPW należy przede wszystkim:
  • uczestnictwo w przetargach sprzedaży obligacji skarbowych organizowanych przez NBP w imieniu Ministra,
  • nabywanie minimalnego, określonego na dany rok kalendarzowy, procentowego udziału w łącznej ważonej wartości nominalnej Skarbowych Papierów Wartościowych sprzedanych w przetargach sprzedaży, przetargach uzupełniających, przetargach zamiany i przetargach bonów skarbowych w danym okresie konkursowym; Wagi dla SPW wynoszą odpowiednio:
       o   0,5 dla SPW o terminie wykupu do 4 lat,
       o   1,5 dla SPW o terminie wykupu równym i dłuższym niż 4 lata;
  • uczestnictwo w Fixingach Skarbowych Papierów Wartościowych,
  • kwotowanie Skarbowych Papierów Wartościowych poprzez podawanie cen kupna i sprzedaży, zgodnie z zasadami obowiązującymi na Rynku elektronicznym.
Ponadto DSPW działają na rzecz promowania rynku skarbowych papierów wartościowych, stale poszerzają bazę inwestorów nabywających SPW i współpracują z Ministrem Finansów w budowie przejrzystego, płynnego i efektywnego rynku SPW.
 
Do najważniejszych uprawnień DSPW zaliczyć można posiadanie wyłączności na składanie ofert w przetargach zgodnie z zasadami Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie warunków emitowania obligacji skarbowych oferowanych w sprzedaży hurtowej. Poza tym Dealerzy posiadają wyłączność lub preferencyjne warunki w zakresie przeprowadzania indywidualnych operacji z Ministrem dotyczących m.in.: transakcji warunkowych typu repo oraz buy-sell back, transakcji związanych z emisjami prywatnymi lub zagranicznymi oraz transakcji zabezpieczających.
 
Regulamin określa także obowiązki i uprawnienia Ministra Finansów, do których należą m.in.:
  • sporządzanie wykazów emisji bazowych oraz wykazów SPW objętych Fixingiem i publikacji tych informacji co najmniej raz w roku,
  • sporządzanie kalendarza emisji SPW na przyszły rok kalendarzowy,
  • przeprowadzanie przetargów za pomocą systemu elektronicznego,
  • podawanie wyników przetargów,
  • organizacja spotkań z DSPW w razie wystąpienia problemów merytorycznych lub organizacyjno-technicznych związanych z funkcjonowaniem i organizacją rynku Skarbowych Papierów Wartościowych i systemu DSPW, oraz w celu omawiania polityki emisyjnej i sytuacji na rynkach finansowych.
 
Ponadto Minister Finansów posiada uprawnienia do organizacji konkursu, w którym biorą udział podmioty ubiegające się o funkcję DSPW. Każdy z kandydatów podlega ocenie okresowej, dokonywanej w kolejnych okresach konkursowych. Zasady przyznawania punktacji zostały opisane szczegółowo w §15 Regulaminu pełnienia funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych. Minister ogłasza ranking Kandydatów w formie komunikatu po dokonaniu oceny okresowej, oceny rocznej oraz po każdorazowej zmianie listy podmiotów, z którymi zostały zawarte umowy o pełnienie funkcji DSPW. Umowy z Kandydatami, którzy osiągnęli największą liczbę punktów w ocenie rocznej, są zawierane na okres jednego roku
 
Aktualny ranking w konkursie na pełnienie funkcji Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych w 2015 roku przedstawia się następująco (kolejność wg miejsca w rankingu):

Lp.
Kandydaci na DSPW w 2015 r.
1Bank Handlowy w Warszawie S.A.
2BNP Paribas S.A.
3ING Bank Śląski S.A.
4Bank Zachodni WBK S.A.
5HSBC Bank plc
6PKO BP S.A.
7Goldman Sachs International
8Société Générale S.A. Oddzial w Polsce
9Bank PEKAO S.A.
10Deutsche Bank Polska S.A.
11Bank Millennium S.A.
12Barclays Bank plc
13Erste Group Bank AG
14mBank S.A.
15J.P. Morgan Securities plc
16Raiffeisen Bank Polska S.A.
Źródło: http://www.finanse.mf.gov.pl/

 

Obligacje skarbowe i ich rentowność

Opublikowany przez
Odpowiedz

Rentowność obligacji państwowych w pierwszym okresie odsetkowym jest łatwa do policzenia i na tle przeciętnego oprocentowania lokat bankowych prezentuje się bardzo interesująco (aktualne oprocentowanie lokat bankowych w skali roku wynosi około 2,6%). Należy jednak wziąć pod uwagę szerszy horyzont czasowy inwestycji oraz przeanalizować możliwe scenariusze wysokości zmiennego oprocentowania w przypadku obligacji 3-, 4- oraz 10- letnich. Obligacje 2-letnie posiadają stałą stawkę oprocentowania w pełnym okresie dlatego pomijamy je w dalszej części artykułu.

W przypadku 3-letnich obligacji skarbu państwa inwestor posiada informację o oprocentowaniu na najbliższe 6 miesięcy, natomiast w przypadku 4- i 10-letnich podawane jest oprocentowanie na najbliższe 12 miesięcy. W kolejnych okresach odsetkowych oprocentowanie zmienia się w zależności od wskaźnika WIBOR 6M NBP (obligacje 3-letnie) oraz na podstawie wskaźnika inflacji i ustalonej marży odsetkowej wynoszącej odpowiednio dla obligacji 4-letnich – 1,25%, a dla obligacji 10-letnich – 1,5%. Marża jest gwarancją dla obligatariusza, że zwrot z inwestycji będzie zawsze wyższy od inflacji.

Biorąc pod uwagę dzisiejszą koniunkturę gospodarczą oraz przewidywane wysokości wskaźników WIBOR 6M oraz inflacji, kolejne okresy odsetkowe mogą okazać się dla inwestorów mniej atrakcyjne niż obowiązujące przy zakupie promocyjne stawki oprocentowania. Dlaczego? Otóż z prognoz i oczekiwań rynkowych wynika, że w ciągu najbliższych 6 miesięcy stopa WIBOR 6M nie zmieni się, lub zmieni się minimalnie i najprawdopodobniej wyniesie 2,3%. Oznacza to, że w takim przypadku za pół roku oprocentowanie 3-letnich obligacji skarbowych spadnie z początkowych 2,6% w pierwszym okresie odsetkowym do 2,3% (aktualny mnożnik rynkowy wynosi 1). Kolejna możliwość wzrostu oprocentowania pojawi się dopiero w trzecim okresie odsetkowym, a więc po kolejnych sześciu miesiącach.

 Rozpatrując kwestię obligacji 4- i 10-letnich okazuje się, że w ich przypadkach spadki oprocentowania mogą być jeszcze wyższe. Zgodnie z  raportem z inflacji Narodowego Banku Polskiego poziom inflacji w trzecim kwartale 2015 roku wyniesie 1,5% rok do roku, a to oznacza, iż po doliczeniu marż odpowiednich dla rodzaju obligacji oprocentowanie obligacji 4-letnich wyniesie 2,75% (spadek o 0,05%), a w przypadku obligacji 10-letnich 3,0% (spadek o 0,3%). Możliwość zmiany wysokości oprocentowania w przypadku tych obligacji nastąpi dopiero po upływie kolejnych 12 miesięcy.

Trudno jest prognozować jaką dokładną wartość będą miały oba wskaźniki (WIBOR 6M i inflacja), jednak analizując aktualną wysokość marż i mnożnika rynkowego wynika z nich jasno, że aby oprocentowanie obligacji państwowych utrzymało się na promocyjnym poziomie, który obowiązuje przy ich zakupie WIBOR 6M musiałby w ciągu 6 miesięcy wzrosnąć z aktualnego poziomu 1,98% do 2,6%, natomiast inflacja za rok musiałaby wzrosnąć do poziomu 1,55% lub 1,8% rok do roku. W obecnej sytuacji gospodarczej oraz biorąc pod uwagę aktualne prognozy analityków i specjalistów rynkowych takie scenariusze są mało prawdopodobne. Niemniej jednak trzeba przy tym pamiętać, że obligacje skarbu państwa są papierami o długim horyzoncie inwestycji, a w takim przypadku w ciągu 4, a tym bardziej 10 lat koniunktura może znacząco się zmienić, a zysk może okazać się niewspółmiernie wyższy. W każdym wypadku inwestując w obligacje skarbowe zawsze mamy pewność, że nasz zysk będzie wyższy od inflacji, a posiadanie obligacji zapewni nam zwiększenie siły nabywczej zainwestowanego kapitału.

Kto może emitować obligacje?

Opublikowany przez
Odpowiedz
Obligacje korporacyjne to dłużne papiery wartościowe stanowiące alternatywną formę finansowania wobec kredytów bankowych. Kredyt bankowy może być niedostępny dla wielu przedsiębiorców i obligacje korporacyjne mogą być wtedy jedyną formą kapitału dłużnego. Rosnąca popularność obligacji, zarówno wśród emitentów jak i inwestorów doprowadziła do powstania rynku obrotu wtórnego Catalyst, prowadzonego przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Poruszając temat obligacji warto zadać podstawowe pytanie: kto może emitować obligacje? Odpowiedź znajdziemy w ustawie o obligacjach z dnia 29 czerwca 1995 r., która określa w sposób wyczerpujący katalog podmiotów mogących być emitentami obligacji. Artykuł nr 2 wyróżnia:

  • podmioty prowadzące działalność gospodarczą, posiadające osobowość prawną, a także spółki komandytowo-akcyjne,
Rozumiemy przez to spółki kapitałowe –  spółki akcyjne,  spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wymienione wprost w ustawie spółki komandytowo-akcyjne. Natomiast termin „działalność gospodarcza” został zdefiniowany w ustawie o swobodzie działalność gospodarczej i oznacza prowadzenie zarobkowej działalności wytwórczej, budowlanej, handlowej, usługowej oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalności zawodowej, wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły. Na uwagę zasługuje fakt, że nie wszystkie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością muszą spełniać warunek prowadzenia działalności gospodarczej, przez co są z mocy prawa pozbawione możliwości emitowania obligacji. Podyktowane jest to przede wszystkim ochroną uprawnień obligatariuszy, bowiem działalność gospodarcza podejmowana jest w celu zarobkowym, a zatem nastawienie na uzyskiwanie dochodów ma gwarantować spłatę zadłużenia. Obligacje korporacyjne to najpopularniejszy rodzaj obligacji dostępny na rynku, według danych udostępnionych przez organizatora rynku Catalyst stanowią w ujęciu ilościowym 81% wszystkich obligacji. Średnie oprocentowanie waha się w okolicach 9%.

  • spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa,
Dotychczas jedynymi organizacjami spółdzielczymi korzystającymi z możliwości emisji obligacji były banki spółdzielcze. Mogą one emitować dłużne instrumenty finansowe, na co pozwala im ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Umożliwiając zaliczenie wartości zobowiązań wynikających z obligacji do funduszy uzupełniających banku. Obligacje spółdzielcze muszą jednak spełniać szereg wymogów, między innymi wykup obligacji nie może nastąpić przed upływem 5 lat, a dług podporządkowany nie może stanowić więcej niż 50% wartości funduszy podstawowych. Z racji niskiego oprocentowania i długiego okresu zapadalności jest to oferta skierowana głównie dla inwestorów instytucjonalnych. Jak podaje raport sporządzony bezpośrednio przez Catalyst banki spółdzielcze stanowią 10% wszystkich emitentów, a ich obligacje charakteryzują się średnim oprocentowaniem na poziomie 6%.

  • gminy, powiaty, województwa, zwane dalej „jednostkami samorządu terytorialnego”, a także związki tych jednostek oraz miasto stołeczne Warszawa,
Zarząd Giełdy uchwałą nr 414/2009 wprowadził rekomendowany standard obligacji samorządowych. Typowa emisja obligacji komunalnych wprowadzanych na Catalyst powinna być emisją na okaziciela, niezabezpieczoną, o oprocentowaniu stałym lub zmiennym opartym na stawce WIBOR, bez powiązanych świadczeń niepieniężnych. Pomimo tego zdarzały się odstępstwa od reguły. Uzasadnienie dla stosowania obligacji imiennych lub z dodatkowymi świadczeniami niepieniężnymi pojawia się w sytuacji, w której z obligacjami związane byłoby określonego rodzaju dodatkowe świadczenie (np. uprzywilejowanie w wykupie gruntu czy mieszkania), a emitent nie chciałby uprzywilejowywać innych osób niż konkretnie wskazane, np. dotychczasowych najemców, czy dzierżawców. Obligacje komunalne stanowią najmniejszy odsetek wśród obligacji dostępnych na rynku. Są uznawane za bardzo bezpieczne papiery wartościowe, często porównywalne z obligacjami skarbowymi. Pośrednio gwarantowane przez Skarb Państwa charakteryzują się średnim oprocentowaniem na poziomie 4,7% dając w porównaniu z obligacjami korporacyjnymi niewielki, choć pewniejszy zysk.

Kto jeszcze może emitować obligacje?

  • inne podmioty posiadające osobowość prawną, upoważnione do emisji obligacji na podstawie innych ustaw,
  • instytucje finansowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska lub Narodowy Bank Polski, lub przynajmniej jedno z państw należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), lub bank centralny takiego państwa, lub instytucje, z którymi Rzeczpospolita Polska zawarła umowy regulujące działalność takich instytucji na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i zawierające stosowne postanowienia dotyczące emisji obligacji.
Poza obligacjami korporacyjnymi, spółdzielczymi i komunalnymi wyróżniamy jeszcze obligacje skarbowe. Są to dłużne papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa. Środki uzyskane z obligacji finansują cele przewidziane w budżecie państwa oraz są przeznaczane na spłatę wcześniej zaciągniętych długów. Dzielimy je na oszczędnościowe i rynkowe. Co do zasady uważane są za najbezpieczniejszą formę obligacji, jednak jak pokazują ostatnie przykłady Grecji i Argentyny, również państwa mogą być niewypłacalne.

Największą popularnością cały czas cieszą się dobrze znane i bezpieczne obligacje Skarbu Państwa. Jednak inwestorzy coraz bardziej interesują się obligacjami korporacyjnymi. Obligacje korporacyjne stanowią uzupełnienie oferty inwestycyjnej i można je umieścić pomiędzy obligacjami skarbowymi/lokatami a akcjami. Główną zaletą obligacji korporacyjnych jest ich rentowność wynosząca od 5 do 10% w skali roku. W przypadku zainteresowania inwestowaniem w obligacje korporacyjne zachęcamy do wypełnienia formularza zgłoszeniowego i rozpoczęcia niezwykle ciekawej przygody na rynku Catalyst.

Różnice: akcje a obligacje

Opublikowany przez
Odpowiedz

Początkujący inwestor na rynku finansowym często staje przed wyborem – „jaki rynek wybrać?„. Podstawowym wskaźnikiem, którym się intuicyjnie kieruje jest oprocentowanie lub jego skłonność do ryzyka.  

 Z jednej strony istnieje możliwość ulokowania środków w potencjalnie bezpieczne obligacje, z drugiej zaś rynek akcji kusi historiami zbudowanych na nim fortun. W bieżącym wpisie przedstawione zostaną podstawowe różnice między akcjami i obligacjami.

 1)  Właściciel czy wierzyciel?

Posiadacz akcji, czyli akcjonariusz staje się współwłaścicielem danej spółki, tym samym uzyskuje prawo do partycypacji w zyskach lub stratach danej firmy.

Posiadacz obligacji, czyli obligatariusz staje się wierzycielem danej spółki (emitenta długu), która zobowiązuje się do spłaty pożyczonego kapitału wraz z odsetkami.

 2)  Ryzyko a stopa zwrotu

Pierwszą płaszczyzną, na której porównywane są obie możliwości inwestycyjne jest potencjał generowania zysków oraz bezpieczeństwo zwrotu zainwestowanych środków.

Obligacje oferują stabilny dochód w postaci okresowo wypłacanych odsetek, tzw. kuponów, które przy niewielkim i średnim ryzyku wahają się zazwyczaj od 6 do 11% w skali roku (w przypadku obligacji korporacyjnych). Na rynku można również nabyć pozbawione ryzyka obligacje Skarbu Państwa, oferujące oprocentowanie rzędu 3-4% w skali roku. Na zakończenie okresu, na który została wyemitowana obligacja, emitent dokonuje wykupu obligacji, czyli zwraca obligatariuszowi początkową kwotę inwestycji. Istnieje również możliwość nabycia obligacji na rynku wtórnym, których wykup może być zagrożony. W przypadku pomyślnego rozwoju sytuacji mogą przynieść zysk rzędu kilkudziesięciu procent.

Alternatywną opcją inwestycyjną dla obligacji są akcje, z których zysk jest potencjalnie nieograniczony. Od początku istnienia rynków finansowych jest to czynnikiem przyciągającym inwestorów do tego rynku. Jednak bez odpowiedniego zarządzania ryzykiem, również potencjalne straty mogą okazać się znaczne. Należy być świadomym  możliwości pojawienia się znacznych wahań wartości portfela inwestycyjnego.

Tym samym wybór, przed którym staje inwestor kierujący się wyłącznie parametrami zysku i bezpieczeństwa nie jest łatwy. Z jednej strony są bowiem obligacje korporacyjne z oprocentowaniem nieco wyższym niż w przypadku lokat, z drugiej zaś akcje o potencjale o wiele wyższych zysków, liczonych nawet w setkach procent, jednak przy jednoczesnym wzroście ryzyka.

3)  Prawa nabywców obligacji i akcji

Ważnym czynnikiem odróżniającym te papiery wartościowe są prawa przysługujące nabywcom poszczególnych aktywów w stosunku do majątku emitenta w przypadku jego upadłości. Na tym polu obligacje wypadają o wiele lepiej niż akcje, bowiem roszczenia obligatariuszy, czyli nabywców obligacji, zostają zaspokojone przed akcjonariuszami. Ponadto papiery dłużne mogą być zabezpieczone np. hipoteką, co przy założeniu rzetelnej wyceny nieruchomości w okresie emisji  daje gwarancję spłaty obligacji.

 Więcej informacji o zabezpieczeniu obligacji zawiera wpis „Rodzaje zabezpieczeń obligacji korporacyjnych”.

4)  Wiedza  o rynku

Kwestią o istotnym znaczeniu przy porównywaniu obu możliwości inwestycyjnych jest również ilość czasu, jaką trzeba poświęcić na edukację na temat danego rynku. W przypadku akcji, poza technikami mówiącymi kiedy nabyć a kiedy sprzedać walory, czyli tzw. analizą techniczną lub fundamentalną, konieczna jest szeroka wiedza na temat zarządzania kapitałem oraz silna psychika.

W przypadku obligacji proces zdobywania wiedzy jest o wiele szybszy i prostszy. Ewentualne pomyłki, za wyjątkiem skrajnych sytuacji nie są zazwyczaj,  tak kosztowane dla portfela złożonego z obligacji jak dla portfela akcyjnego.

Więcej wskazówek na temat merytorycznego przygotowania przed zakupem akcji i obligacji znajdziecie Państwo we wpisie „Inwestowanie w obligacje korporacyjne, a inwestowanie w akcje:

Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że obligacje są o wiele lepszą opcją inwestycyjną, to jednak wybór nie jest tak jednoznaczny. Wszystko zależy od ilości czasu na edukację jaką powinien poświęcić inwestor oraz skłonności do ryzyka i celów inwestycyjnych. Dopiero rzetelna odpowiedź na te pytania umożliwi dokonanie jednoznacznego wyboru.

Obligacje skarbowe

Opublikowany przez
Odpowiedz
Każde państwo potrzebuje środków finansowych na prowadzenie bieżącej działalności oraz inwestycje długoterminowe. Bardzo często zdarza się jednak, że wpływy do budżetu państwa są zbyt małe, aby państwo mogło sfinansować założone projekty. W takiej sytuacji konieczne jest pozyskanie dodatkowych środków finansowych, które pokryją powstały niedobór. W tym celu państwo zadłuża się na przykład emitując obligacje skarbowe. Są one instrumentem finansowym, który z jednej strony umożliwia realizację zadań przez emitenta (Państwo), ale także stanowi atrakcyjny papier wartościowy dla inwestorów.

Obligacje skarbowe są emitowane przez skarb państwa danego kraju. Głównym celem emisji tych instrumentów finansowych jest pokrycie deficytu budżetowego. Warto również podkreślić, że dochody z emisji są także przeznaczane na obsługę długu publicznego, który stanowi  sumę deficytów z lat ubiegłych. Często tak bywa, ponieważ emisja nowych serii obligacji jest łatwiejszym sposobem na pozyskiwanie środków, niż podniesienie podatków czy zmniejszenie wydatków.

Obligacje skarbowe są instrumentami z reguły długoterminowymi, z okresem do wykupu 5-30 lat. Jednakże emitowane są również takie, których horyzont czasowy inwestycji jest krótszy. Szczególnym przykładem instrumentów finansowych, które służą realizowaniu krótkoterminowych potrzeb pożyczkowych budżetu państwa są bony skarbowe, które są wykupowane w okresie krótszym niż rok. Ich rentowność zależy od ceny pieniądza na rynku międzybankowym. W Polsce rentowność bonów skarbowych mieści się w przedziale 3-4,5 procent ( na podstawie danych o rentowności bonów skarbowych wyemitowanych w 2012 roku).

W Polsce obligacje skarbowe są emitowane przez Skarb Państwa, który jest reprezentowany przez Ministerstwo Finansów. Aktualnie występujące w obrocie instrumenty dłużne dzielą się na dwa rodzaje: obligacje hurtowe oraz obligacje detaliczne. Obligacje hurtowe przeznaczone są głównie dla inwestorów instytucjonalnych, a ich wartość nominalna wynosi 1000 zł (lub 1000 euro) albo wielokrotność tej kwoty. Są emitowane na przetargach organizowanych przez Narodowy Bank Polski czyli agenta emisji. Działa on na podstawie umowy zawartej z Ministerstwem Finansów. Warto również podkreślić, że uczestnikami przetargów mogą być tylko podmioty, które mają status Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych oraz banki państwowe nie posiadające tego statusu po spełnieniu określonych kryteriów. Natomiast obligacje detaliczne są skierowane do inwestorów indywidualnych. Ich wartość nominalna to 100 zł ( lub 100 euro ) albo wielokrotność tej kwoty. Agentem emisji tych obligacji jest PKO Bank Polski SA, poprzez który inwestorzy mogą dokonać inwestycji. Obecnie w Polsce dla inwestorów dostępne są następujące obligacje skarbowe:
-obligacje  dwuletnie zerokuponowe,
-obligacje trzyletnie o zmiennym oprocentowaniu,
-obligacje pięcioletnie o stałym oprocentowaniu,
-obligacje pięcioletnie o zmiennym oprocentowaniu,
-obligacje dziesięcioletnie o stałym oprocentowaniu,
-obligacje dziesięcioletnie o zmiennym oprocentowaniu,
-obligacje dwudziestoletnie o stałym oprocentowaniu,
-obligacje trzydziestoletnie o stałym oprocentowaniu.

Podstawową cechą obligacji skarbowych jest ich rentowość. Zależy ona przede wszystkim od wiarygodności emitenta oraz od horyzontu czasowego inwestycji w nie. Oceną wiarygodności emitentów oraz obligacji przez nie emitowanych zajmują się agencje ratingowe. Obecnie na świecie funkcjonują trzy, których ratingi mają największe znaczenie dla emitentów oraz inwestorów. Są to: Fitch Ratings, Moody’s oraz Standard & Poor’s. Agencje zbierają systematycznie informacje o wiarygodności poszczególnych państw oraz o emitowanych przez nie instrumentach finansowych. Następnie oceniają ich zdolność do terminowego regulowania swoich zobowiązań. W konsekwencji powstają ratingi, które są odzwierciedleniem ryzyka inwestycji w oceniane instrumenty finansowe. Natomiast horyzont czasowy najczęściej wpływa na inwestycję w taki sposób, że im jest ona dłuższa i inwestor decyduje się na dłuższy okres czasu przekazać swoje wolne środki finansowe, tym rentowność jest wyższa. Warto podkreślić, że rentowność w dużej mierze zależy również od mechanizmu ustalania przychodu z obligacji, który znany jest przed ich emisją. Co więcej, należy pamiętać, że nie we wszystkich rodzajach inwestycji w instrumenty dłużne jesteśmy w stanie dokładnie obliczyć jakie przychody możemy dzięki nim osiągnąć, a co za tym idzie również rentowność.

Kraj

Obligacje 2 letnie

Obligacje 5 letnie

Obligacje 10 letnie

Polska

2,86%

3,71%

4,45%

Niemcy

0,1%

0,69%

1,78%

W.Brytania

0,44%

1,56%

2,78%

Francja

0,26%

1,09%

2,34%

Włochy

1,28%

2,79%

4,14%

USA

0,33%

1,45%

2,78%

Japonia

0,09%

0,21%

0,60%

Stan na: 12.11.2013 opracowanie własne

Warto także pamiętać, że rentowność obligacji skarbu państwa jest zmienna w czasie. Jest to jedno z głównych ryzyk inwestycji w te instrumenty finansowe, spowodowane przede wszystkim przez zmiany wartości wskaźników makroekonomicznych. Wśród tych, o największym wpływie na rentowność obligacji skarbowych, wyróżniamy inflację oraz poziom stóp procentowych, które są ustalane przez odpowiedni organ w każdym państwie. W Polsce poziom stóp procentowych ustala Rada Polityki Pieniężnej.

Wśród podstawowych rodzajów obligacji, które są najczęściej emitowane przez skarby państwa, wyróżniamy:

1) Obligacje zerokuponowe, w których przychód stanowi różnicę pomiędzy ceną nominalną, a cena zakupu. Oznacza to, że inwestor zarabia na tym, że kupuje obligacje po niższej cenie, niż są potem one od niego odkupowane. W przypadku obligacji zerokuponowych możemy dokładnie wyliczyć rentowność oraz przyszły przychód.

2) Obligacje o stałym kuponie, w których kupon, który stanowi określony procent wartości nominalnej, jest z góry założony. Oznacza to, że korzyść inwestora z inwestycji jest wyrażona jako procent ceny obligacji które kupił. W tym przypadku również możemy przed podjęciem decyzji o inwestycji dokładnie wyliczyć rentowność.

3) Obligacje o zmiennym kuponie, są to obligacje w których odsetki są naliczane w oparciu o określony wskaźnik np. w Polsce o WIBOR (stopa procentowa, po jakiej banki udzielają pożyczek na rynku międzybankowym ) do którego dodaje się wcześniej ustaloną marżę. W tym przypadku nie możemy dokładnie wyliczyć rentowności inwestycji zanim ją podejmiemy ale dużym plusem wyboru obligacji z takim mechanizmem naliczania odsetek jest to, że prawie zawsze są one wyższe od inflacji, czego już nie możemy być pewni w przypadku wyboru obligacji zerokuponowych lub o stałym kuponie.

Inwestowanie w obligacje skarbowe jest obarczone bardzo niskim poziomem ryzyka kredytowego emitenta. Jest to konsekwencją tego, że zabezpieczeniem tych obligacji jest majątek państwa. W przypadku niewypłacalności danego emitenta zostałby on wykorzystany do pokrycia zobowiązań. Jednakże należy pamiętać, że w historii zdarzały się już przypadki niewypłacalności państw jak np. Argentyna w grudniu 2001 roku czy Grecja, która przestała spłacać swoich wierzycieli w 2012 roku. Z drugiej jednak strony warto podkreślić, że wspomniane już wcześniej ratingi wskazywały, że inwestycja w obligacje tych krajów wiąże się z bardzo wysokim poziomem ryzyka. Dlatego inwestorzy, którzy nie osiągnęli zakładanych stóp zwrot (oczekiwanych korzyści z inwestycji), świadomie zdecydowali się na podjęcie teoretycznie bardzo rentownych, ale również obarczonych wysokim poziomem ryzyka inwestycji.

Obligacje skarbowe to synonim bezpieczeństwa. Państwo jest emitentem, reprezentującym bardzo niskie ryzyko kredytowe. Obligacje skarbowe mają okresy zapadalności od 2 do 30 lat oraz różne mechanizmy naliczania odsetek (stałokuponowe, zmiennokuponowe oraz zerokuponowe). Dzięki tym cechom można łatwo wybrać inwestycję spełniającą indywidualne oczekiwania.  

Obligacje skarbowe przy niskim ryzyku dają odpowiednio niższą rentowność bardzo zbliżoną do oprocentowania lokat. Jeżeli  3% dla Ciebie za mało i chcesz zarabiać od 6% do 11%, to warto zainteresować się obligacjami korporacyjnymi. W tym celu należy wypełnić formularz zgłoszeniowy po prawej stronie. 

Największym ryzykiem wynikającym z inwestowania w obligacje skarbowe jest zmienność ich cen. Wzrost lub spadek rynkowych stóp procentowych (WIBOR) powoduje odpowiednio spadek lub wzrost cen obligacji.
Przykład 

  • Cena obligacji skarbowej 1000 zł,

  • Oprocentowanie stałe 4%,

  • zapadalność 30 lat

Rynkowa stopa procentowa rośnie z 4% do 5%. Rentowność obligacji osiąga również 5%. W takim przypadku cena obligacji na rynku wtórnym spadnie aż o 10%. Czyli chcąc sprzedać na rynku wtórnym jedną obligację jej cena będzie wynosiła 900 zł w stosunku ceny pierwotnej 1000 zł.