Archiwa tagu: akcje

Małe i średnie przedsiębiorstwa przyszłością NewConnect

Opublikowany przez

Małe i średnie przedsiębiorstwa są kluczowym elementem gospodarek krajów szybko rozwijających się. Według danych udostępnianych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczość, małe i średnie przedsiębiorstwa odpowiadają za blisko 3/4 polskiego PKB, generując co drugą złotówkę w gospodarce. Oficjalne dane Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że w 2012 r. w Polsce funkcjonowało przeszło 1,79 mln aktywnych przedsiębiorców, z czego 99,8% stanowiły właśnie małe i średnie przedsiębiorstwa.

Część z tych podmiotów w niedalekiej przyszłości zapewne zwróci się po finansowanie w stronę rynku kapitałowego. Optymalnym miejscem dla małych i średnich przedsiębiorstw jest rynek NewConnect. Jest on wiodącym rynkiem alternatywnym w Europie. Zajmując drugie miejsce w Europie pod względem ilości notowanych podmiotów, z liczbą 431 spółek ustępując tylko londyńskiemu AIM, oraz szóste pod względem kapitalizacji o łącznej wartości 2 029 mln euro. Niższa pozycja NewConnect pod względem kapitalizacji jest ściśle powiązana z charakterem polskiej gospodarki opartej na mikro przedsiębiorcach w skali Europy.

Struktura organizacyjna Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie stawia rynek NewConnect niejako w roli inkubatora spółek publicznych, często pozwalając młodym firmom czy wręcz start-up’om na pozyskanie finansowania udziałowego na dalszy rozwój. Co w przyszłości ma zaowocować ich przenosinami na parkiet główny. 

Przed sektorem małych i średnich przedsiębiorstw otwiera się szansa na znaczne obniżenie kosztów związanych z debiutem na NewConect, ponieważ wsparcie w pierwszych krokach ku upublicznieniu przedsiębiorstwa oferuje Unia Europejska. W ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 PARP będzie wdrażać system finansowania innowacyjnej działalności małych i średnich przedsiębiorstw z wykorzystaniem dostępu do rynku kapitałowego. Poddziałanie 4STOCK opierać się będzie na zapewnieniu przedsiębiorcom wparcia w zakresie przygotowania przez uprawnione podmioty, między innymi autoryzowanych doradców, niezbędnej dokumentacji do pozyskania zewnętrznego finansowania o charakterze dłużnym i udziałowym.  W ramach tego poddziałania mali lub średni przedsiębiorcy z siedzibą na terytorium Polski będą mogli otrzymać dofinansowanie wynoszące do 50% poniesionych kosztów usługi przygotowania dokumentacji na potrzeby wejścia na jeden z rynków GPW. Kierownictwo Giełdy Papierów Wartościowych ściśle współpracuje z PARP przy współtworzeniu zasad programu. Planowany termin ogłoszenia przez PARP konkursu o dofinansowanie to 9 grudnia 2015 roku, przy czym nabór wniosków rozpocznie się 12 stycznia 2016 roku i zakończy 31 marca 2016 roku.

Rynek NewConnect dzięki nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej ma szanse pozyskać wielu ciekawych i perspektywicznych emitentów z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, którzy mogą znacząco podnieść zarówno jakość jak i wartość samego rynku.

Autor: Tomasz Styrcula


Korzyści płynące z emisji akcji i obecności na giełdzie

Opublikowany przez

W ostatnich latach rynek kapitałowy stał się popularną formą pozyskiwania kapitału wśród polskich przedsiębiorców. W latach 2003-2014 na giełdzie zadebiutowało 798 spółek krajowych, z czego 288 na głównym rynku, a 510 na alternatywnym rynku NewConnect. Pomimo relatywnie krótkiej historii polskiego rynku kapitałowego tak znaczna liczba notowanych podmiotów stawia go w roli lidera Europy środków-wschodniej.

Debiut na giełdzie niesie ze sobą wiele korzyści dla spółki, stanowiąc nierzadko kamień milowy w jej rozwoju. Główny czynnik popychający przedsiębiorców do rozpoczęcia przygody z rynkiem kapitałowym, to wręcz nieograniczony dostęp do kapitału. Tylko od emitenta zależy, czy zdoła przekonać inwestorów do swojego biznesu.  Co więcej środki pozyskane z emisji nie podlegają spłacie przy jednoczesnej akceptacji podwyższonego ryzyka biznesowego przez inwestorów przy finansowaniu typu właścicielskiego. Pozwala to na bardziej elastyczne wykorzystanie kapitału przy jednoczesnym zachowaniu kontroli nad przedsiębiorstwem.

Dzięki obecności spółki na giełdzie, kadra zarządzająca na bieżąco zna  jej wycenę rynkową. Stanowi to nie tylko wartość samą w sobie, ale umożliwia zastosowanie w przedsiębiorstwie metod zarządzania opartych o wzrost wartości firmy. Ponadto wycena spółki ze względu na płynność akcji notowanych na rynku charakteryzuje się 10-25% premią, niż w przypadku podobnych, nienotowanych spółek. Tym samym wiąże się to z możliwością szybszego i korzystniejszego wyjścia kapitałowego akcjonariuszy ze spółki.

Wiarygodność, przejrzystość i powszechność w dostępie do informacji o spółce notowanej na giełdzie pozwala na łatwiejszy dostęp do tańszego kapitału. Dla instytucji udzielającej kredytu lub pożyczki, spółka notowana na giełdzie generuje mniejsze ryzyko, co z kolei pozwala jej na uzyskanie finansowania na lepszych warunkach. Wzrost wartości wizerunkowej spowodowany obecnością na giełdzie prowadzi jednocześnie do wzrostu zaufania oraz wiarygodności wśród przedsiębiorców, ułatwiając i pozytywnie rzutując na  relacje handlowe i biznesowe.

Obecność przedsiębiorstwa na rynku kapitałowym podnosi jego prestiż, a tym samym atrakcyjność w oczach pracowników i menadżerów, przyciągając najbardziej wartościową kadrę. Ponadto notowanie na giełdzie otwiera przed firmą nowe możliwości wynagradzania swoich pracowników. Ułatwia to bowiem tworzenie opartych na zmianach wartości firmy programów motywacyjnych, łącząc wynagrodzenia z długoterminowymi celami przedsiębiorstwa.

Status spółki akcyjnej to również darmowa reklama i możliwość budowania marki. Obecność w fachowych programach telewizyjnych, portalach informacyjnych czy prasie zapewnia spółce rozpoznawalność na skale krają, a nawet zagraniczną.  Nie można też zapomnieć o efekcie miotły. Proces wejścia na giełdę oraz funkcjonowanie na niej wiąże się z reorganizacja przedsiębiorstwa, co często pozwala uporządkować struktury, oraz wzmocnić proces efektywnego zarządzania.

Autor: Tomasz Styrcula


Wzrośnie rola Autoryzowanych Doradców

Opublikowany przez

Informacje przekazywane w ramach obowiązków informacyjnych przez emitentów papierów wartościowych notowanych na NewConnect, stanowią dla inwestorów, akcjonariuszy, analityków podstawowe źródło informacji dotyczące spółki, jej osiągnięć i niepowodzeń. Przede wszystkim jednak dostarczają niezbędnej wiedzy o sytuacji ekonomicznej spółki, która rzutuje na jej rynkowa wycenę oraz kształtuje perspektywę i możliwość pozyskania kapitału w przyszłości.

Obecne regulacje dotyczące obowiązków informacyjnych spółek notowanych na NewConnect określa Załącznik nr 3 do Regulaminu ASO, a nadzór nad ich prawidłowym wypełnianiem sprawuje Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Od 3 lipca 2016 roku obowiązujący stan prawny ulegnie poważnemu przekształceniu w skutek wejścia w życie Rozporządzenia Unii Europejskiej w sprawie nadużyć na rynku, tzw. MAR*.  Rozporządzenie ustanawia wspólne ramy regulaminowe dla wszystkich rynków państw członkowskich w sprawie nadużyć na rynku oraz ujednolica środki mające zapobiegać nadużyciom. Integralności rynków kapitałowych Unii Europejskiej ma poprawić ochronę inwestorów oraz zwiększyć poziom zaufania wśród jego uczestników. 
Większość przepisów zawartych w MAR będzie bezpośrednio stosowane. Oznacza to, że przepisy zawarte w MAR nie będą podlegać wdrożeniu do prawa krajowego, lecz zastąpią obecne rozwiązania prawne. Zakres zmian będzie dotyczył zarówno emitentów papierów wartościowych notowanych na rynku regulowanym jak i ubiegających się o dopuszczenie do obrotu na  rynku regulowanym, a także emitentów papierów wartościowych notowanych na NewConnect jak i ubiegających się o dopuszczenie do obrotu na rynku NewConnect.

W związku z powyższym zmianie ulegnie treść Załącznika nr 3 do Regulaminu ASO, w części dotyczącej raportów bieżących. Przestanie obowiązywać klauzula zawarta w § 3 ust. 1, zobowiązująca emitentów do przekazywania w formie raportów bieżących wszystkich informacji, które mogą mieć istotny wpływ na sytuację emitenta lub cenę notowanych instrumentów finansowych. W zakresie zasad, warunków i terminów przekazywania do publicznej wiadomości informacji, emitenci ASO będą podlegać bezpośrednio obowiązkom informacyjnym wynikającym z art. 17 MAR, nakazującego niezwłoczne podawanie do wiadomości publicznej informacji poufnych, których definicję zawarto w art. 7 MAR.

Nadzór nad prawidłowym funkcjonowaniem Alternatywnego Systemu Obrotu pod względem prawidłowości wypełniania obowiązków informacyjnych przez emitentów notowanych na NewConnect sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego. Za niewypełnianie lub nieprawidłowe wypełnianie obowiązków wynikających z MAR, emitenci ASO będą podlegać karom administracyjnym nakładanym przez Komisję Nadzoru Finansowego.

W związku z tak licznymi zmianami w prawie oraz bezpośrednim nadzorem KNF nad rynkiem NewConnect wzrośnie rola Autoryzowanych Doradców, jako wykwalifikowanej jednostki wspomagającej emitentów w wypełnianiu obowiązków informacyjnych.
 
*Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 596/2014 z 16.04.2014 r. w sprawie nadużyć na rynku (rozporządzenie w sprawie nadużyć na rynku) oraz uchylające dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE (Dz.U. UE L 173 z 12.6.2014)

Autoryzowany doradca na rynku NewConnect

Opublikowany przez

Rynek NewConnect to dynamiczny i szybko rozwijający się segment Giełdy. Uczestniczą w nim nie tylko emitenci papierów wartościowych czy inwestorzy, ale także inni członkowie rynku wspomagający jego funkcjonowanie. Jednym z nich jest Autoryzowany doradca.

Autoryzowanym doradcą może być firma inwestycyjna lub inny podmiot będący spółką prawa handlowego świadczący usługi związane z doradztwem gospodarczym wpisany na listę Autoryzowanych doradców prowadzoną przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Aby uzyskać wpis na listę spółka ubiegająca się o status Autoryzowanego doradcy we wniosku składanym do GPW określa między innymi:

1) informacje o prowadzonej przez wnioskodawcę działalności ze szczególnym uwzględnieniem doświadczenia w zakresie działalności związanej z obrotem instrumentami finansowymi,

2) informacje o planowanych działaniach w zakresie pozyskiwania nowych emitentów,

3) informacje na temat struktury organizacyjnej i władzach wnioskodawcy,

4) informacje o strukturze własnościowej wnioskodawcy,

Do składanego wniosku dołącza się dokumenty wskazane w załączniku do regulaminu ASO oraz zobowiązania dotyczące między innymi przestrzegania zasad i przepisów ASO, niezwłocznego informowania Organizatora Alternatywnego Systemu o wszelkich istotnych zmianach informacji objętych wnioskiem, niezwłocznego informowania Organizatora Alternatywnego Systemu o wszelkich istotnych zdarzeniach lub okolicznościach mających lub mogących mieć wpływ na prawidłowe wykonywanie zadań Autoryzowanego Doradcy, współdziałania z Organizatorem Alternatywnego Systemu na rzecz rozwoju alternatywnego systemu obrotu, w tym poszukiwania nowych emitentów, przekazywania Organizatorowi Alternatywnego Systemu corocznych sprawozdań z wykonywania zadań Autoryzowanego Doradcy. Ponadto musi zatrudniać przynajmniej dwie osób posiadające Certyfikat Doradcy w Alternatywnym Systemie Obrotu. Rolą Autoryzowanego doradcy jest przygotowanie spółki do funkcjonowania na rynku publicznym. Jest on odpowiedzialny za sprawdzenie dokumentu informacyjnego pod względem przepisów prawa. Zobowiązany jest do badania, czy spełnione zostały warunki wprowadzenia instrumentów finansowych emitenta do obrotu w alternatywnym systemie, oraz złożenia w tym zakresie stosownego oświadczenia. Współdziałania z emitentem w zakresie wypełniania przez emitenta obowiązków informacyjnych określonych w Regulaminie Alternatywnego Systemu Obrotu oraz monitorowania prawidłowości wypełniania przez emitentów tych obowiązków oraz bieżącego doradzania emitentowi w zakresie dotyczącym funkcjonowania jego instrumentów finansowych w alternatywnym systemie.

Autoryzowany doradca pełni pozytywną role w systemie finansowym, dając debiutującym spółką możliwość sprawnego funkcjonowania na rynku publicznym oraz gwarantując inwestorom rzetelną politykę informacyjną.

Autor: Tomasz Styrcula


Segmenty rynku NewConnect

Opublikowany przez

Dla zwiększenia transparentności i przejrzystości rynku, organizator NewConnect ustanowił trzy segmenty, do których mogą zostać zakwalifikowane notowane spółki.  Spośród nich wyróżniamy: NC Lead., NC High Liquidity Risk, NC Super Hight Liquidity Risk. Weryfikacja listy spółek w segmentach przeprowadzana jest na koniec każdego kwartału. Zakwalifikowanie emitenta do danego segmentu skutkuje natomiast jego szczególnym oznaczeniem w serwisach giełdowych, a także odrębną prezentacją spółki w notowaniach rynkowych.

Celem utworzenia NC Lead jest wyróżnienie największych i najpłynniejszych spółek na NewConnect, które w niedalekiej przyszłości mógłby powędrować na parkiet główny Giełdy Papierów Wartościowych.  Kwalifikacja emitentów przebiega na dwóch płaszczyznach, jakościowej i ilościowej.

Analiza jakościowa polega na weryfikacji spółki pod względem przestrzegania zasad i przepisów obowiązujących w alternatywnym systemie obrotu. Z dużą wagą podchodzi się do kwestii wypełniania obowiązków informacyjnych oraz przestrzegania zasad ładu korporacyjnego zawartego w dokumencie „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na NewConnect”.

W ramach analizy ilościowej badaniu poddawane są ścisłe wskaźniki. Bada się czy:
  • średnia wartość kapitalizacji emitenta przekracza równowartość w złotych 5.000.000 euro, zaś w wolnym obrocie w dniu kwalifikacji znajduje się co najmniej 10% akcji tego emitenta,
  • średnia liczba transakcji akcjami emitenta przekraczała 5 transakcji na dzień obrotu lub średnia wartość obrotów przekraczała 5.000 złotych na dzień obrotu,
  • transakcje akcjami tego emitenta w okresie ostatnich 6 miesięcy kalendarzowych (z uwzględnieniem miesiąca, w którym dokonywana jest okresowa weryfikacja) zawierane były co najmniej w połowie dni obrotu tymi akcjami,
  • średni kurs akcji emitenta był wyższy niż 50 groszy, a jego średnia zmienność, nie przekraczała 15%,
  • akcje emitenta notowane są na rynku NewConnect od co najmniej 12 miesięcy kalendarzowych.
Drugi segment, NewConnect High Liquidity Risk (HLR) zawiera spółki, które charakteryzują się podwyższonym ryzykiem płynności. Spółka jest kwalifikowana do HLR jeżeli średnia wartość akcji w wolnym obrocie w ciągu ostatnich trzech miesięcy nie przekracza 1.000.000 złotych. Przynależność spółki do NewConnect High Liquidity Risk skutkuje wykreśleniem jej z listy uczestników indeksów rynku NewConnect.

Trzecim i ostatnim segmentem jest NewConnect Super High Liquidity Risk (SHLR).  Segment ten obejmuje spółki charakteryzujące się podwyższonym poziomem ryzyka płynności oraz wysoką zmiennością kursu.  Ponadto spółka musi wypełnić następujące kryteria:

  • średnia wartość akcji w wolnym obrocie w ciągu ostatnich 3 miesięcy nie przekracza 1.000.000 złotych,
  • średni kurs akcji emitenta był niższy niż 10 groszy lub jego średnia zmienność przekraczała 10%, lub
  • ogłoszono upadłość emitenta, lub
  • nastąpiło otwarcie likwidacji emitenta.
Zakwalifikowanie spółki do segmentu NewConnect High Liquidity Risk skutkuje między innymi wykreśleniem akcji spółki z listy uczestników indeksów rynku NewConnect oraz przeniesieniem akcji spółki do systemu notowań jednolitych.

Autor: Tomasz Styrcula


Droga do NewConnect

Opublikowany przez

NewConnect jest zorganizowanym rynkiem akcji, prowadzonym poza rynkiem regulowanym w formie Alternatywnego Systemu Obrotu przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie.  Rynek powstał w 2007 roku z myślą o finansowaniu nowo powstających lub młodych spółek akcyjnych, o stosunkowej niewielkiej kapitalizacji. Skupiając się przede wszystkim na spółkach z takich branży jak IT, media elektroniczne, biotechnologia, energia alternatywna, itp., opartych głównie na aktywach niematerialnych. W swoi założeniu NewConnect jest platformą, dzięki której przedsiębiorstwa posiadające innowacyjny i dynamiczny, ale zarazem wiarygodny i bezpieczny pomysł na biznes, mogą pozyskać środki na rozwój.

Spółki zainteresowane wejściem na rynek NewConnect w pierwszym kroku muszą dokonać wyceny wartości przedsiębiorstwa.  Po pierwsze jest to kluczowe narzędzie dla podjęcia decyzji inwestycyjnej dla inwestorów, którzy otrzymają ofertę. Po drugie wskazuje właścicielom spółki czy przeprowadzenie emisji akcji ma swoje ekonomiczne uzasadnienie. Kolejnym krokiem jest decyzja o wyborze trybu w którym przeprowadzona zostanie oferta. Dostępne są dwa warianty, oferta prywatna i publiczna.

Oferta prywatna (tzw. private placement) kierowana jest do maksymalnie 149 potencjalnych inwestorów, w tym zarówno tych indywidualnych jak i instytucjonalnych. W wielu przypadkach jest to często oferta poprzedzająca ofertę publiczną, mająca na celu zbudowanie wizerunku, potencjału oraz dostosowanie spółki do wymogów związanych z przeprowadzeniem IPO. Angażowanie środków pieniężnych w początkowej fazie rozwoju biznesu powoduje to, że inwestycja w akcje porównywalna jest do inwestycji typu private equity. Inwestorzy narażani są na znaczne ryzyko oraz muszą liczyć się z długookresowym zamrożeniem środków. Z racji ograniczonej liczby odbiorców środki pozyskane poprzez formułę oferty prywatnej są niższe niż z oferty publicznej. Chodź nie ma zasady ani żadnych ograniczeń, spółka standardowo może liczyć na pozyskanie kapitału w granicach od jednego do kilku milionów złotych. Zaletą oferty prywatnej jest niewątpliwie jej prostota. W tym przypadku wprowadzenie do obrotu uwarunkowane jest od sporządzenia Dokumentu Informacyjnego zatwierdzonego przez Autoryzowanego Doradcę.

NewConnect dopuszcza również emisje akcji w trybie emisji publicznej, skierowanej do więcej niż 149 osób lub nieoznaczonego adresata. Emisja publiczna przeprowadzona jest przeważnie przez spółki o ugruntowanej pozycji mogącej pochwalić się dobrymi wynikami. Spółka, która zdecyduje się na ofertę publiczną podlega takim samym procedurom dopuszczającym, jakie obowiązują na rynku regulowanym. Spółka musi sporządzić prospekt emisyjny lub memorandum zatwierdzone przez Komisję Nadzoru Finansowego. 

Po przeprowadzeniu oferty akcji i pozyskaniu środków przez Emitenta rozpoczyna się proces wprowadzenia papierów wartościowych do obrotu w Alternatywnym Systemie Obrotu na NewConnect.  Przebieg formalnego procesu opisany jest w regulaminie ASO, nałożonym przez Organizatora Obrotu. Jednocześnie akcje wprowadzane do obrotu podlegają procesowi dematerializacji za pośrednictwem Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.

Rynek NewConnect charakteryzuje się bardziej liberalnym podejściem w zakresie wprowadzanych papierów wartościowych do obrotu. Uruchomienie rynku sprawiło, że dla wielu spółek niespełniających wymogów rynku regulowanego możliwy stał się debiut na rynku publicznym.Podejmując decyzję o takiej ścieżce pozyskania kapitału warto rozważyć wsparcie profesjonalnego doradcy jakim jest Best Capital http://bestcapital.pl/dla-firm/newconnect/ 

Autor: Tomasz Styrcula


Zmiana okresu rozrachunkowego z T+3 na T+2. Co to oznacza?

Opublikowany przez
Odpowiedz
Od 6 października 2014 roku Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych zmienił cykl rozrachunkowy, z T+3 na T+2. Zmiana cyklu rozrachunkowego podyktowana została chęcią dostosowania polskiego rynku do najwyższych standardów obowiązujących w Unii Europejskiej oraz dostosowania do regulacji CSDR, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady. Zmiany zaszły również w Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii, Szwecji, Szwajcarii, Dani, na Węgrzech i we Włoszech. Historycznie system T+2 obowiązywał już w Niemczech, Bułgarii czy Słowenii. Nowe zasady objęły transakcje zabezpieczone systemem gwarantowanych rozliczeń zawieranych na regulowanym rynku giełdowym oraz w alternatywnym systemie obrotu.

Wśród instrumentów finansowych objętych zmianą cyklu rozrachunkowego wyróżniamy:
  • akcje,
  • prawa do akcji,
  • ETF-Y
  • kwity depozytowe,
  • certyfikacje inwestycyjne.
Skrócenie cyklu rozrachunkowego ma pozytywny wydźwięk zarówno dla inwestorów indywidualnych, jaki i profesjonalnych uczestników rynku, ponieważ zyskali oni dobrze działające procedury w zakresie finalizacji transakcji. Tym samym papiery wartościowe są szybciej widoczne na rachunkach inwestycyjnym kupujących, natomiast sprzedający mają szybszy dostęp do środków pieniężnych.

Zmiana cyklu rozrachunkowego znalazła również swoje odbicie w wykonywaniu praw wynikających z papierów wartościowych oraz przy realizacji kupna/sprzedaży akcji w ostatnich dniach rozrachunkowych roku w przypadku, gdy może mieć to wpływ na deklarację podatkową.

Przykładowo:
  1. Prawo do dywidendy
Cykl T+3
Jeżeli spółka XYZ ustali dzień wypłaty dywidendy na piątek 26 czerwca 2015 r. to inwestor, aby uzyskać prawo do dywidendy musi kupić akcje spółki XYZ najpóźniej w środę 23 czerwca 2015 r.

Cykl T+2
Jeżeli spółka XYZ ustali dzień wypłaty dywidendy na piątek 26 czerwca 2015 r. to inwestor, aby uzyskać prawo do dywidendy musi kupić akcje spółki XYZ najpóźniej w środę 24 czerwca 2015 r.
 
  1. Prawo do udziału w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy
Cykl T+3
Jeżeli spółka XYZ ustaliła WZA na czwartek 28 maja 2015 r. to inwestor, aby uzyskać prawo do udziału w WZA musi posiadać akcje spółki XYZ zapisane na rachunku inwestycyjnym we wtorek 12 maja 2015 r. (record date). Ich zakup na giełdzie powinien zatem nastąpić najpóźniej w piątek 7 maja 2015 r.

Cykl T+2
Jeżeli spółka XYZ ustaliła WZA na czwartek 28 maja 2015 r. to inwestor, aby uzyskać prawo do udziału w WZA musi posiadać akcje spółki XYZ zapisane na rachunku inwestycyjnym we wtorek 12 maja 2015 r. (record date). Ich zakup na giełdzie powinien zatem nastąpić najpóźniej w piątek 8 maja 2015 r.

Spójny, europejski system rozrachunkowy T+2 jest istotny zwłaszcza z punktu widzenia inwestora dokonującego transakcji jednocześnie na różnych rynkach. W przypadku spółek notowanych w systemie dual-listing, stosowanie w polskim systemie rynkowym okresu rozrachunkowego analogicznego do innych rynków europejskich ma korzystny wpływ na przejrzystość oznaczania uprawnień wynikających z papierów wartościowych, zwłaszcza na oznaczenie prawa do dywidendy.

Podsumowując – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych dokonując zmiany okresu rozliczeniowego z T+3 na T+2, przyśpieszył dokonywanie transakcji, co ma swoje pozytywne odbicie zarówno w aspekcie przepływów środków pieniężnych jak i praw wynikających z papierów wartościowych. Implementacja wytycznych Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczących systemów rozrachunkowych i centralnych depozytów papierów wartościowych z pewnością korzystnie wpłynie na postrzeganie polskiego rynku przez zagranicznych inwestorów. 

Zastaw rejestrowy na akcjach jako zabezpieczenie obligacji korporacyjnych

Opublikowany przez
Odpowiedz
Zastaw rejestrowy stanowi jeden z najpopularniejszych sposobów zabezpieczenia obligacji, a jego szczególnym rodzajem jest zastaw rejestrowy ustanowiony na akcjach. Celem artykułu jest przybliżenie czytelnikowi mechanizmów działania zastawu na akcjach oraz wynikających z tego praw i obowiązków.

Rozważania warto rozpocząć od zdefiniowania, czym jest zastaw. Pod tym pojęciem kryje się ograniczone prawo rzeczowe, ustanawiane na rzeczach ruchomych oraz na niektórych prawach zbywalnych np.: akcjach czy obligacjach w celu zabezpieczenia wierzytelności. Daje on pierwszeństwo obligatariuszom przy dochodzeniu roszczeń z przedmiotu zastawu w sytuacji niewykupienia obligacji. Jednym z rodzajów zastawów jest zastaw rejestrowy, uregulowany w ustawie z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów.

Kto może być stroną zastawu rejestrowanego na akcjach?

Według ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów stroną zastawu jest zastawca i zastawnik. Mianem zastawcy określimy osobę fizyczną lub osobę prawną, której akcje stały się przedmiotem zabezpieczenia. Z kolei zastawnikiem nazwiemy osobę, która udziela kredytu. W przypadku emisji obligacji zabezpieczonej zastawem na akcjach, zastawcą będzie przeważnie spółka emitująca obligacje, w której posiadaniu jest pakiet akcji, a zastawnikiem obligatariusz.

Zastaw rejestrowy na akcjach w formie dokumentu

Zastaw na akcjach w formie dokumentów następuje poprzez odpowiednie stosowanie przepisów o przeniesieniu ich własności. Jednak w przypadku zastawu rejestrowego nie jest konieczne przeniesienie własności akcji na kredytodawcę, ani wydanie mu dokumentu akcji. Innymi słowy dokument może pozostać w posiadaniu zastawcy, jak również w posiadaniu osoby trzeciej, za jej zgodą. Możliwa jest, zatem zarówno sytuacja, w której posiadaczem dokumentu akcji będzie zastawnik jak również sytuacja, w której posiadaczem będzie zastawca czy też osoba trzecia. Przyjmuje się zatem, że ukształtowanie faktycznego posiadacza akcji zależy od woli stron wyrażonej w umowie o ustanowienie zastawu.

Zastaw rejestrowy na akcjach zdematerializowanych

Akcje zdematerializowane w przeważającej większości są przedmiotem zorganizowanego obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu NewConnect.  Takie akcje w związku z zasadami obrotu giełdowego są co do zasady akcjami na okaziciela, a zawarte w nich prawa są identyczne z akcjami w formie dokumentu.  Zapisane są w postaci zapisu informatycznego na rachunku papierów wartościowych.
Warunkiem dokonania skutecznego zastawu jest dokonanie przez firmę inwestycyjną, prowadzącą rachunek papierów wartościowych, blokady obciążonych akcji na podstawie umowy zastawniczej i dyspozycji klienta. Ponieważ blokada jest utrzymywana przez cały okres trwania zastawu w praktyce oznacza to, że nadal są one widoczne na rachunku maklerskim, ale nałożony został na nie zakaz handlu uniemożliwiający swobodny obrót.
W przypadku ustanowienia zastawu rejestrowanego na akcjach może się pojawić problem z wartością akcji, a co za tym idzie z wysokością zabezpieczenia. Rodzącym bardzo duże problemy dla obligatariuszy, może okazać się moment niewykupienia w terminie obligacji przez emitenta. Wskazuje to na złą sytuację panująca w spółce, na którą na pewno zareagują akcjonariusze giełdowi próbując pozbyć się akcji niewypłacalnej spółki. Z pewnością zaowocuje to dużymi spadkami kursu akcji, a co za tym idzie dużym spadkiem wartości zabezpieczenia. W takiej sytuacji może okazać się, że suma uzyskana z zabezpieczenia nie pokryje wszystkich roszczeń obligatariuszy.

Umowa zastawnicza i wpis do rejestru

W przypadku zastawu rejestrowanego na akcjach umowa powinno zawierać, co najmniej:

  • datę jej zawarcia,
  • nazwę stron,
  • adres zastawnika oraz zastawcy,
  • opis obciążanych akcji,
  • wskazanie wierzytelności zabezpieczonej zastawem.
Ważnymi elementami, które powinny być zawarte w umowie są postanowienia odnośnie ewentualnego ustanowienia poza egzekucyjnych sposobów zaspokojenia zastawnika np. przejęcia zastawionych akcji na własność lub sprzedaż zastawionych akcji w drodze przetargu publicznego przeprowadzonego przez notariusza lub komornika.
Zastaw rejestrowy powstaje dopiero z chwilą dokonania odpowiedniego wpisu do rejestru zastawów. Wpisu na wniosek zastawcy lub zastawnika dokonuje sąd właściwy miejscowo dla zastawcy.

Prawa wynikające z zastawu na akcjach

Z reguły ustanowienie zastawu umożliwia zastawnikowi udział w zysku, który przynosi przedmiot zastawu.  W przypadku zastawu rejestrowanego wszelkie prawa majątkowe przypadają na zastawcę, chyba że w umowie zastawniczej stwierdzono inaczej. Jeżeli więc umowa stwierdzi istnienie prawa zastawnika do dywidendy będzie on mógł rościć sobie prawo wobec spółki do jej wypłaty.  

W przypadku akcji zdematerializowanych, zapisanych na rachunku papierów wartościowych, prawo głosu z obciążonych akcji będzie przysługiwać zastawcy. Inaczej jest w sytuacji, gdy akcje są akcjami imiennymi w formie dokumentu. Prawo do głosu przysługuje wtedy posiadaczowi obligacji, jeżeli stanowi tak umowa zastawnicza oraz gdy w księdze akcyjnej dokonano wzmianki o ustanowieniu zastawu i o upoważnieniu do wykonywania prawa głosu.

W przypadku akcji na okaziciela w formie dokumentu, jeżeli nastąpiło wydanie akcji obligatariuszowi (dowolnie w przypadku zastawu rejestrowego), będzie on traktowany przez spółkę jak akcjonariusz. Należy przyjąć, że uprawnienie do wykonywania prawa głosu powinno znajdować oparcie w treści umowy zastawniczej, która w tym przypadku będzie źródłem legitymacji materialnej.

Zastawnikowi uprawnionemu do wykonywania prawa głosu będzie również przysługiwać prawo do udziału w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy oraz prawo do uzyskiwania informacji o sprawach spółki, od jej zarządu, w trakcie zgromadzenia z wyłączeniem prawa do zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia oraz uprawnienia do zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia i umieszczania w porządku obrad określonych spraw.

Zastaw rejestrowy na akcjach stanowi dobre zabezpieczenie przy spółce o korzystnych wynikach finansowych. Pewna przewidywalność, co do kondycji spółki pozwala przewidzieć rozwój kursu akcji i oszacować na ile dane zabezpieczenie faktycznie jest realne. Inwestorzy, którzy skuszą się na akcje z zabezpieczeniem w postaci zastawu na akcjach, muszą liczyć się z faktem, że kurs akcji, a co za tym idzie wartość ich zabezpieczenia jest zależna od wielu czynników rynkowych.